İran basını tanker krizini böyle ele aldı: Kraliçe'nin hırsızları Boğaz'da yakayı ele verdi

Tahran, tankere el koyma olayını İran gemisine el konmasına misilleme olarak nitelendirdi

Cuma öğleden sonra, İngiliz bayraklı Stena Impero tankeri Hürmüz Boğazı'na doğru yol alırken aniden denizden ve havadan kuşatıldı. Maskeli adamlar, gemiyi kontrol altına almak için helikopterlerden baskın yaparken sürat tekneleri de etrafını sardı.

İran Devrim Muhafızları'nın gemiyi gözaltına aldığını duyurması çok uzun sürmedi ve o andan itibaren İngiliz hükümetinin en üst seviyelerini harekete geçiren diplomatik bir kriz başladı.

Öte yandan İran’ın bakış açısına göre kriz bir süre önce zaten başlamıştı - ve suçlanması gereken de İngiltere'ydi. El koyma operasyonundan sonraki sabah, ülkenin gazeteleri olayı büyük ölçüde İngiliz saldırganlığına bir tepki ve bir zafer anı olarak nitelendirdi.

Ultra-muhafazakar Keyhan'ın birinci sayfa manşetinde "Tankere karşı tanker; İran sözünü tuttu," sözleriyle, bu ayın başlarında bir İran gemisine İngiliz Kraliyet Deniz Kuvvetleri tarafından Cebelitarık kıyılarında el konmasına gönderme yapıyordu.

Reformist Ebtekar, "Bir petrol tankeri ele geçirilmesi üzerine bir petrol tankeri ele geçirilmesi" sözleriyle aynı söylemi tekrarladı.

Muhafazakar gazete Resalat, baskını "Kraliçe'nin hırsızları boğazda yakayı ele verdi," başlığıyla gördü. Diğer gazeteler, tutuklanmayı “yasal” olarak nitelendirerek destekledi ve İngiliz gemisi tarafından gerçekleştirilen çok sayıda “ihlal” e atıfta bulundu.

İran'ın basını hükümet tarafından sıkı bir şekilde kısıtlanıyor ve haberleri ele alma biçimi, hükümetin süregelen krizle ilgili tutumunu yakından yansıtıyor. Cuma günkü ele geçirme olayından bu yana, İran yetkilileri de büyük ölçüde medyadaki anlatıyı tekrarladı.

İran Anayasayı KorumaKonseyi sözcüsü Abbas Ali Kedhudayi'nin el koymayı yasal bir "mütekabiliyet eylemi" diye tarif ettiği sözleri yarı resmi Fars haber ajansında yer aldı. Konseyin açıklamaları İran’da, ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hameney'in görüşlerini yansıttığı şeklinde değerlendiriliyor.

 

 

Hürmüz Boğazı, Başkan Donald Trump'ın kilometre taşı önemindeki nükleer anlaşmayı terk etme ve yaptırımları yeniden uygulamaya koyma kararının yol açtığı, İran ve ABD arasındaki gerginlikte parlama noktası haline gelmişti.

İngiltere ve ABD, İran’ı Orta Doğulu petrol tedarikçilerini dünyanın geri kalanına bağlayan hayati nakliye yolu işlevini gören Boğaz’daki tankerlere bir dizi saldırı yapmakla suçladı.

Ama İngiliz Kraliyet Donanması, Avrupa yaptırımlarına aykırı olarak Suriye'ye 2,1 milyon varil ham petrolun getirildiği şüphesi üzerine 4 Temmuz'da Cebelitarık'ta İran'ın tankerine ele koyduğunda gerginlik kaynama noktasına geldi.

Ayetullah Ali Hamaney, bunu "korsanlık" olarak nitelendirerek Grace 1'in ele geçirilmesine misilleme yapma sözü verdi ve tansiyon iyice yükseldi.

Salı günü, İran, daha sonra Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli MT Riah olduğu anlaşılan “yabancı bir petrol tankeri” ni tutukladığını açıkladı. Benzer el koyma eylemlerinin gelişeceğini tahmin eden İngiliz Donanması, Boğaz'dan geçen tankerleri korumak için iki fırkateyn -HMS Montrose ve HMS Duncan- gönderdi. Ancak, ikisi de zamanında uluşamadı.

Devrim Muhafızları, Stena Impero'nun GPS sistemini kapatmak ve boğaza doğru yoldan gitmeme yolunu takip etmek de dahil olmak üzere "uluslararası deniz kurallarına uymamak" nedeniyle ele geçirildiğini söyledi.

Donald Trump, İran ve Batı arasındaki 2015 tarihli nükleer anlaşmayı “temelden yanlış” olarak nitelendirerek geçen yıl çekilmişti. Trump yönetimi, İran üzerinde artırılacak baskının İran'ın bir nükleer silah programı için kullanılabilecek uranyumu zenginleştirme kabiliyetini engellemekte daha etkili olacağını öne sürdü.

Washington anlaşmadan çekilmesinden bu yana, ABD açısından daha tercih edilebilir bir anlaşma yapılmasını amaçlayarak İran’a bir dizi yeni yaptırım uyguladı. Buna cevaben İran uranyum üretimi ve zenginleştirmesini anlaşmada belirtilen sınırları aşacak ölçüde artırdı.

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east

Independent Türkçe için çeviren: Meriç Şenyüz

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU