1830’lu yıllarda Amerikalıların ülkenin güneyindeki geniş topraklara yayılma planı yavaşlama içerisindeydi.
Yüksek sıcaklıklar ve engebeli araziler Amerikalıların yeni yerleşim yerleri kurmak için farklı bölgelere göç etmesini engelliyordu.
Ülkenin güneybatısı, hükümet için ağır bir yük oldu. Çöller ve yüksek tepeler, hayvanlarla birlikte göç edilmesini imkansız hale getiriyordu.
1836 yılında, ABD ordusundan asteğmen George H. Crosman, hükümetle irtibata geçerek alışılmışın dışında bir proje sundu.
Crosman’ın gönderdiği mektupta, Kuzey Afrika’dan deve getirilerek güneybatı bölgesindeki göç sorununun çözülebileceği yazıyordu.
Bir deve 317 kilogram eşya taşıyabiliyor
Amerikalı yetkilileri ikna etmeye çalışan asteğmen Crosman, bir devenin 317 kilogram eşyayı taşıyabildiğini, bunun yanında çok az yemek ve su ile 6 gün yolculuk yapabileceğini iletti.
Reddedildi, vazgeçmedi
Crosman'ın ilk gönderdiği mektup hükümet tarafından reddedildi. Amerikan Hükümeti’nin teklifi reddetmesinden 10 yıl sonra 1847 yılında tekrar bir mektup yolladı.
Savaş Bakanı Henry Wayne ile iletişime geçen Amerikalı asteğmen, zorlu iklim şartlarını öne sürerek deve ithalinin gerçekleştirilmesini talep etti.
Wayne tarafından Kongre’ye iletilen talep, sonraki süreçte Amerikan İç Savaşı sırasında güney eyaletlerin kurduğu Amerika Konfedere Devletleri'nin Başkanı olacak olan Mississippi Eyalet Temsilcisi Jefferson Davis’in dikkatini çekti.
Askeri faaliyetler için kullanıldı
3 Mart 1855’te ABD Kongresi, Jefferson Davis’in çabalarıyla deve taşıma tasarısını onayladı. Ancak develerin Kaliforniya ve Teksas’taki askeri faaliyetlerde kullanılmasına karar verildi. Kongre, plan için 30 bin ABD Doları bütçe ayırdı.
Tasarının onaylanmasından birkaç ay sonra USS Supply adlı gemi, Tunus’taki Halkilvadi Limanı’na ulaştı. Amerikalı yetkililer, Mısır civarından deve satın alınması için yola koyuldu.
Develerden askeri birlik kuruldu
Kuzey Afrika ve Ortadoğu’dan toplanan 75 deve, gemiye bindirilerek Teksas’taki Camp Verde Askeri Kampı’na getirildi. Kısa bir süre sonra Amerikan Askeri Deve Birliği kuruldu.
Amerikan İç Savaşı’nın patlak vermesiyle birlikte deveyle göç projesi de rafa kaldırılmış oldu. Askeri karargahlarda bulunan develer Konfederal Hükümet tarafından bölgedeki vatandaşlara ve sirklere satıldı.
Amerikan medyasına göre 19’uncu yüzyılın ortalarında gemiyle getirilen develer, 1930’lu yıllara kadar ülkedeki hayvanat bahçelerine gelen ziyaretçilere sunuluyordu.
Kuzey Afrika’dan getirilen son devenin Los Angeles’taki bir hayvanat bahçesinde öldüğü belirtiliyor.
Ancak 1940’lı yıllarda bazı Amerikalıların zaman zaman çöllerde söz konusu develerle karşılaştığı bilgisi de yer alıyor.
Farklı kaynaklardan Independent Türkçe için derleyen: Abdurrahman Koç
