Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Ankara Sanayi Odasında düzenlenen "Çevre Mevzuatı Kapsamında Farkındalığın Artırılması" toplantısında konuştu.
Atıkların geri toplanması ve plastik poşetlerin ücretli olmasına ilişkin önemli bir düzenleme yapıldığını belirten Kurum, 1 Ocak'tan itibaren uygulamanın hayata geçtiğini hatırlattı. Kurum, bu süreçte vatandaşın, sivil toplum örgütlerinin ve milletvekillerinin verdiği destekle ilgili taraflara teşekkürlerini iletti.
Süreçle ilgili kısa bilgi veren Kurum, "4 gündür bu uygulamaya geçildi ve görüyoruz ki plastik poşet kullanımı yaklaşık yüzde 50 azalmış durumda. Biz 2019'dan önce yıllık 30-35 milyar plastik poşet tüketiyorduk. Kişi başı 440 olan plastik poşet kullanımını çok yakın zamanda yüzde 90 oranında azaltarak 2025 yılında inşallah 40 adete düşürmeyi hedefliyoruz. Uygulamanın geçmesiyle birlikte de bu kullanım yaklaşık yüzde 50 azalmış durumda." ifadesini kullandı.
"Toplanması noktasında çok büyük sorunlar yaşıyoruz"
Kurum, plastik poşetlerin geri toplanma oranının yaklaşık yüzde 1 olduğuna değinerek "Niye derseniz, plastik poşetlerin geri toplamından üretilme maliyeti, yaklaşık normal maliyetin 100 katı fazla. Dolayısıyla hiçbir üreticimiz bu plastik poşetleri toplayıp, yeniden üretmek işine gelmiyor. Dolayısıyla toplanması noktasında çok büyük sorunlar yaşıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Plastik poşetlerden 25 kuruş alındığını anımsatan Kurum, "25 kuruşun zaten 10 kuruşu üretim maliyeti, 15 kuruşunu da Bakanlık, bu atıkların geri toplanması, çevreye ve doğaya olan hizmetlerin artırılması noktasında bir kaynak olarak kullanacak." açıklamasında bulundu.
Önümüzdeki 10-15 günlük veriler açıklandığında daha somut veriler elde edileceği belirtiliyor.
Plastik yüzlerce yıl doğada kalıyor ve çevreye zarar veriyor
Plastik poşet ücretli olmasıyla ilgili uygulamanın asıl hedefi plastiğin çevreye verdiği zararı azaltmak. Çünkü plastik doğada 400 yılda çözülüyor. Petrolden elde edildiği için de zararlı pekçok kimyasal içeriyor.
Bilinen anlamdaki plastik poşetler ise yüzlerce yıl çözünmediği için özellikle deniz canlıların ölümüne neden oluyor. Bilimadamları her yıl atık plastikler nedeniyle en az 100 bin deniz hayvanının öldüğünü belirtiyor. Bu nedenle geri dönüşümlü poşetlerin sürdürülebilir bir şekilde üretime geçilmesi için uğraşılıyor.
Türkiye’de bir yılda toplam 30 milyar plastik poşet kullanılıyor. Bir kişi yılda ortalama 400 poşet kullanıyor.
Dünyada her yıl 5 trilyon plastik poşet üretilirken, her saniye 160.000 adet plastik poşet kullanıldığı belirtiliyor ve bu poşetlerin %99’u geri dönüştürülemiyor.
Bunun dışında her yıl 100 milyon ton plastik kullanılıyor.
