Evde çalışmanın artık iyice benimsenmiş olmasıyla birlikte birçok şirket, çalışanlarının üretkenliğini izleme yazılımlarıyla takip ediyor.
İzleme yazılımları; tuş vuruşlarını, e-postaları, dosya aktarımlarını, kullanılan uygulamaları, çalışanın her bir göreve ne kadar zaman harcadığını ve sosyal medya kullanımını, aramaları izliyor. Hatta yöneticilere çalışanın ekranında ne olduğunu periyodik ekran görüntüleri ile iletebiliyor. Yazılım kapatıldığında tüm bilgi toplama faaliyeti de duruyor. Uygulamalar tarafından belirlenen süreye göre çalışana ay sonunda çalıştığı saat kadar ücret ödeniyor.
Hızla müşteri sayısını büyüten, uzaktan izleme yazılımları potansiyel olarak da gelişmeyi sürdürüyor. Yazılımlar artık çağrı dinleme ve mobil cihaza erişim olanağı sağlıyor. Hatta bazı yazılımlar gün boyunca dinlediğiniz müziği, yüz ifadelerinizi, ses tonunuzu veya yazma tonunuzu izleyebiliyor.
Tartışmalara rağmen, çalışanlar şirket içi ve hibrit iş modellerine geri dönse de uzaktan izleme yazılımlarının ortadan kalkmayacağı anlaşılıyor.
İzleme yazılımlarından önce de işveren, e-postaları izlemek için kurum içi BT departmanlarından yararlanıyordu. Depolar, ofisler düzenli olarak izleniyordu. İşverenler çalışanlarını izlemek için her zaman yöntemler bulmuşlardı. Yazılım ve teknolojideki gelişmeler baş döndürücü hızda devam ettikçe, çalışanların izlenme şekli de değişti.
Özel hayatın ihlali mi?
İşletmeler tarafından yapılan bu gözetleme, “özel hayatın ihlali mi yoksa hesap verebilirliğin bir gereği mi” sorularının yanıtı çoğunlukla masanın hangi tarafında oturduğumuza bağlı olarak değişiyor. Birçok işveren, çalışanların faaliyetlerini izleme hakkına sahip olduğunu hissediyor. “Maaşlarını ödüyorsam, benim işimi yapmaları gerek. Çalışma süreleri içindeki zamanları benim. Çalışmayanları veya yanlış bir şey yapanları bu uygulama rahatsız ediyor. Verimliliği ölçmek hakkımız” diyor. İşverenlere göre yazılımlar, üretkenlik konusunda net ölçümler sağlıyor. Çalışanların yöneticilerine evde çalıştıklarını kanıtlama baskısını azaltıyor.
Pandeminin başında karşı çıkılan uygulamaya çalışanlar yavaş yavaş alışmaya başlamış görünse de görüş ayrılıkları sürüyor. Kimi çalışanlar izlenseler de üretkenliklerinin etkilenmeyeceğini söylerken kimileri de uygulamanın güvensizliğe işaret ettiğini belirtiyor. “İzleme yazılımı olan bir bilgisayarı kullanmak işverenimin internet bankacılığı şifrelerime ve sosyal medya mesajlarıma kadar kişisel verilerime kolayca erişebilmesi anlamına geliyor” diyor.
Daha fazla güven, daha iyi üretkenlik anlamına gelir
Artık izleme teknolojisi bir yöneticinin gözünün yerini alıyor oysa çalışanlar işlerini yapma konusunda kendilerine güvenilmesini istiyor. Bu tür yüksek teknolojili gözetleme, korku ve güvensizlik yaratıyor. Moral bozukluğuna sebep olarak işletmelere yarardan çok zarar veriyor. Güvensizlik, üretkenliği baltalıyor.
Ne yapmalı?
Evden çalışanların izlenmesine olanak sağlayan cihazlar dikkatli kullanılmalı ve istismar edilmemelidir. Artan incelemenin çalışanların hoş karşıladığı bir şey olmadığı ve bunun işverenle ilişkiler üzerinde ciddi etkileri olabileceği hesaba katılmalıdır. Şayet bir çalışan, iş dışı faaliyetlere çok fazla zaman harcadığı için standartlara uygun performans göstermiyorsa, performans sorunu ele alınmalıdır.
İşverenlerin ilgili uygulamadan çalışanları haberdar etmeleri, izleneceklerini söylemeleri gerekir. Ayrıca bilgilerin ne amaçla kullanılacağı, neden gerekli olduğu ve ne kadar süreyle nasıl saklanacağı bildirilmelidir. Toplanan veriler, şirketin yönetim amaçları dışında kullanılmamalıdır. Çünkü, izinsiz elde edilen veriler, çalışanların aleyhine feshe konu edilememektedir.
Şirketlerin konunun uygunluğunu kişisel verilerin korunması kanunu, özel hayatın korunması gibi yasal durum açısından da değerlendirmesi gerekmektedir.
Yapılması gerekenler; ofiste olduğu kadar evde de üretken olmayı sağlayabilmektir. Çalışanları verimli bir uzaktan çalışma için eğitmektir. Yöneticiler ve çalışanlar arasındaki güveni sağlamaktır. İş yükü ve zaman yönetimi hakkında açık iletişimi teşvik etmektir. Hedefleri belirlemek ve sonuçlara göre yönetmektir. Çalışanların imkanları olması halinde hem iş hem de kişisel bilgisayar kullanmalarını sağlamaktır.
Ayrıca işverenlerin çalışanları izlemek için iyi nedenleri ve performans verilerini toplamak için iyi niyetleri varsa, çalışanlar izlenmeyi olumlu değerlendirebilecektir. Gözetimin çalışanlar tarafından bir tür casusluk olarak algılanmaması üzerinde durulmalıdır.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
