Milli Savunma Bakanlığı, ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan tarafından Hulusi Akar’a gönderilen mektuba ilişkin internet sitesinden yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, mektubun iki ülke arasındaki savunma ve güvenlik konularını kapsadığı belirtildi. “Mevcut sorunlara stratejik ortaklık çerçevesinde ve kapsamlı güvenlik işbirliğini muhafaza edecek şekilde bir çözüm bulunması yönünde beklenti dile getirilmekte ve görüşmelere devam edilmesinin önemi ifade edilmektedir” denildi.
Milli Savunma Bakanlığı açıklamasında mektubun içeriğine dair özet de verildi. Bakanlığın madde madde sıraladığı içerik şöyle:
- S-400 tedarikine bağlı olarak, Türkiye’nin F-35 programının sonlandırılacağı ve bunun nasıl gerçekleştirileceğine yönelik iki ülkenin birlikte bir plan oluşturması gerektiği,
- Öncelikle 31 Temmuz 2019 tarihine kadarki sürede Türkiye’nin programdaki statüsünün askıya alınmasına yönelik ABD tarafından atılacak adımlar kapsamında;
- Türkiye’den eğitime yeni personel alınmayacağı, 31 Temmuz’a kadar devam eden eğitimlerin tamamlanacağı,
- 31 Temmuz 2019 itibariyle ABD’de eğitimde ve F-35 program ofisinde bulunan tüm Türk personelin yetkilerinin iptal edileceği ve ABD dışına çıkartılacağı,
- Türkiye olmadan programın nasıl yürütüleceğine dair yeni bir Mutabakat Muhtırası hazırlanacağı ve muhtıraya yapılacak bu revizenin sadece Türkiye haricinde kalan katılımcılarla koordine edileceği,
- 5 ve 6’ncı uçakların ve diğer ekipmanların Türkiye’ye gönderilmeyeceği,
- Türkiye’ye program kapsamında yeni iş payı verilmeyeceği,
CAATSA Yaptırımları
ABD Savunma Bakan Vekili Shanahan’ın mektubunda CAATSA yaptırımlarından da söz edilmişti. Mektubun ilgili bölümünde “Bu yolda devam edildiği takdirde ABD’nin CAATSA yaptırımları ilanıyla ticari ilişkiler tehlikeye düşecektir” denilmişti.
Bu ifade Milli Savunma Bakanlığı’nın mektuba ilişkin açıklamasında da yer aldı. Bakanlık, “başlatılan işlemlerin CAATSA kapsamında olmadığı"na şu ifadelerle vurgu yaptı:
Türkiye’ye yönelik başlatılan mevcut işlemlerin CAATSA kapsamında olmadığı, bunların Türkiye’de S-400 bulundurulmasından kaynaklanacak risklere dayandığı ancak ABD Kongresinde tüm taraflarda Türkiye’ye CAATSA yasasının uygulanması konusunda kararlı bir tutum olduğu, ABD ve NATO ile ilişkilerinin etkilenebileceği, Türkiye ekonomisi ve savunma sanayiinin etkileneceği hususları yer almaktadır.
CAATSA yaptırımları ABD’nin hasımlarına yaptırımlarla karşı koyma yasası olarak adlandırılıyor. Yasa İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye yönelik yaptırımları kapsıyor. Yaptırımların 231. maddesine göre Rusya’dan silah temin eden ülkelere karşı da yaptırım kararı alınıyor. Yaptırımlar ekonomik ve siyasi pek çok alt başlık içeriyor.
"Saygı esasları çerçevesinde..."
Milli Savunma Bakanlığı’nın açıklaması, mektubun geneline ilişkin tespitle son buldu:
Mektupta belirtilen yaptırımlar tamamen Türkiye’nin F-35 Programından çıkarılmasına yönelik ön adımları ve planlamayı kapsamakta; programdan çıkarma sürecinin, diğer güvenlik işbirliği konularının etkilenmemesi amacıyla saygı esasları çerçevesinde yürütüleceği özellikle ifade edilmektedir."
Independent Türkçe
