Pandemi döneminin çalışma hayatına getirdiği en büyük değişikliklerden biri “uzaktan çalışmanın” yaygınlaşması oldu.

Dünyada Microsoft, Twitter, Facebook, Google gibi dünya devleri evden çalışmayı kalıcı hale getirirken, Türkiye’de de Koç ve Sabancı gibi büyük holdingler de bu yönde karar aldı ve uygulamaya geçti.

Dünya Ekonomik Forumu, uzaktan çalışanların artan verimlilik sayesinde fiziki ofislerde çalışanlara göre ayda 1.5 gün, yılda ise ortalama 17 gün daha fazla çalıştıklarını açıkladı.

Türkiye’de de ilgi gören bu sistemi düzenlemek için 2021 Mart ayında “Uzaktan Çalışma Yönetmeliği” yayımlandı. Dayanışma ağlarında bir araya gelerek sorunlarını tartışan çalışanlara göre sistemi düzenlediği öne sürülen “Uzaktan Çalışma Yönetmeliği” ağır çalışma şartlarını görmezden geliyor.

Bu ağlardan dokuzu Kaç Bize Gel, Politeknik, Plaza Eylem Platformu, Ücretli ve İşsiz Mimarlar, Bilişim Emekçileri Dayanışma Ağı, Ofissizler, Toplumcu Mühendisler ve Mimarlar Meclisi, Öğretmen Dayanışması ve Banka ve Finans Emekçileri Dayanışması işte bu sorunlara dikkat çekmek ve taleplerini kamuoyuna duyurmak için ortak bir açıklama yaparak yönetmeliğe karşı çıktı.

Fazla çalışma önlensin

Evden çalışma süreleri ve koşullarının psiko-sosyal risklere fırsat vermeyecek şekilde düzenlenmesi gerektiğine işaret eden çalışanlar taleplerini şöyle sıraladı:

• İşçilere mesai saatleri dışında bağlantıyı kesme hakkı tanınmalı, mesai saatleri ve ara dinlenmeleri kesin sürelere bağlanmalı, fazla çalıştırmanın önüne geçilmelidir.
• İşveren, evden çalışma ile ortaya çıkan maddi yükümlülüklerde çalışana herhangi bir ilave yük yaratmayacak miktarda kendine düşen payı ödemelidir.
• Evden çalışma düzeninde işçilerin kamera ile izlenmesi, ses kaydı alınması, denetlenmesi uygulamalarına son verilerek kişisel hakların korunması sağlanmalıdır. Gece çalışması yasaklanmalıdır.

Plaza Eylem Platformu üyesi Eylem Akçay, “Evden çalışınca bütün ev halkının bu çalışmaya uygun şekillenmesi gerekiyor. Zamanı ve mekânı iş üzerinden belirlemek zorunda kal dığınız bir durum var ve yönetmelik bunları görmüyor. Ruhsal hayatımız zora giriyor. Yemek ücretini ödemeyen işyerleri var. Mevcut yasada hırsızlık yapıp işten atılsanız bile bu haklarını alma hakkınız varken şu an çoğu işyeri bu yan hakları ödemiyor. Bunun sebebi de denetim eksikliği ve işçilerin güçsüzlüğü, iş bulamama korkusudur” diye konuştu.

İşçinin özel hayatı yok oldu

Uzaktan çalışma şartları ile ilgili araştırmalarda Avrupa ve Türkiye’deki çalışanların sorunlarının benzer olduğunu söyleyen Politeknik Derneği üyesi Pınar Hocaoğulları, “İşçi sınıfının derdi, dünyanın her yerinde aynı oluyor. Biz, Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’ni tanımıyoruz. Yönetmelik, evden çalışma ile ilgili birçok sorunu görmezden geliyor. İşçiler sürekli iletişim baskısı altında kaldılar, özel hayatları silindi” dedi.

Hacıoğulları, 12 Haziran’da düzenlenecek ortak foruma bütün beyaz yakalı çalışanları beklediklerini söyledi.

Cumhuriyet