ABD Başkanı Joe Biden’ın, Afganistan’daki ABD askerlerinin 11 Eylül 2021’e kadar tamamen geri çekileceğini açıklamasının ardından, ülkenin geleceğiyle ilgili bir belirsizlik hali ortaya çıktı.

Biden’ın tüm ABD askerlerinin çekileceğini açıklaması, farklı kesimlerden farklı tepkiler aldı. Kimi analistler, asker çekme kararının geride belirsiz bir Afganistan bırakacağı görüşünü savunuyor. Sahadaki izlenim de, Taliban’ın önemli bir kısmında hüküm sürdüğü ülkenin geleceği için iç açıcı değil.

BBC’nin Afganistan’da görüştüğü Taliban üyeleri, Biden’ın açıklamasının ardından zafer ilan ederken, Afgan hükümeti ve destekçilerine karşı bir girişimden endişe ediliyor. “Savaşı kendilerinin kazandığını, ABD’nin kaybettiğini” söyleyen Taliban üyeleri, ABD’nin çekilmesinin ardından Afgan hükümetine bağlı kişilere yönelik adım atacaklarını ifade ediyor.

Afgan kadınlarsa, ABD’nin ülkeden geçilmesinin ardından Taliban’ın dönüşünden korkuyor.

“The Guardian” gazetesine konuşan kadınlar, 20 yıllık kırılgan kazanımların ardından kadın eğitiminin bir kez daha tehdit edilmesinden endişe duyduklarını söyledi.

Karar sonrası ülkedeki kadınların Taliban’ın kontrolü ele geçirmesi, şiddetin artması, İslami yönetime geçiş ve buna bağlı olarak eğitim gibi kazanımlarını kaybetme endişesi yaşadığı belirtildi. Birleşmiş Milletler istatistiklerine göre Afganistan’da kadınlar ve çocuklar başta olmak üzere sivillere yönelik şiddet, son yılda artmaya başladı. Ülkede Taliban kontrolündeki bölgenin durumunun da son 20 yıldır daha kötü olduğu belirtildi.

Terör tehdidi gelir

ABD istihbaratının geçen hafta yayımladığı raporda da, koalisyonun desteğini çekmesi halinde Afgan hükümetinin Taliban’a karşı mücadelede zorlanacağı ifade edildi.

ABD istihbarat kurumları El Kaide veya diğer terör gruplarının Afganistan topraklarını kullanarak ABD’ye kısa sürede bir tehdit oluşturmayacağı yönünde raporlar hazırladı. Ancak ABD Kongresi’nin Afgan Çalışma Grubu, çekilmenin ABD’ye yönelik terör tehdidini 18 ay ile 3 yıl içinde yeniden ortaya çıkarabileceğini belirtmişti. Kongre’ye sunulan “2021 ABD İstihbaratı Tehdit Değerlendirmesi Raporu”nda da Afganistan’da barış beklentilerinin düşük olduğu ve Taliban’ın savaş alanındaki kazanımlarını sürdüreceği vurgulandı.

Yardımlar sürecek

Bazı Afgan yöneticilerse barıştan umutlu. Afganistan Milli Uzlaşı Yüksek Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah, yabancı güçlerin ülkeden çekilmesinin “Afganistan’ın iflası anlamına gelmeyeceğini” söyledi. Abdullah, çekilme sonrası uluslararası toplumun Afganistan’a yardımının süreceğini belirterek, “Taliban’ın, Afgan halkının temel arzusu olan kalıcı ve onurlu barışa uymasını bekliyoruz. Savaş yoluyla kazanabileceklerini sanıyorlarsa bu bir hata” dedi. Abdullah, Taliban’ın Doha Anlaşması’na uyarak şiddeti azaltması gerektiğini kaydetti.

Afganistan hükümeti de, güvenlik ve savunma güçlerinin mevcut tehditlere karşı Afganistan’ı savunma kapasitesine sahip olduğunu belirtiyor.

Kabil'e sürpriz bir ziyaret gerçekleştiren ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Afganistan Milli Uzlaşı Yüksek Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah ile ülkeden askerlerinin çekilmesi konusunu görüştü / Fotoğraf: AA

Blinken: Afganistan’da tekrar iç savaşın yaşanmaz

Afganistan'ın başkenti Kabil'e sürpriz ziyaret gerçekleştiren ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, yabancı güçlerin Afganistan'dan çekilmesinin ardından tekrar iç savaşın yaşanmayacağını ifade etti.

Blinken, düzenlediği basın toplantısında, Afganistan halkının artık savaş istemediğine; herkesin barış istediğine işaret etti.

Afgan hükümet güçlerini desteklemeye devam edeceklerini vurgulayan Blinken, Taliban'ın, sorunları çözmek için siyasi süreçleri terk etmesinin asla doğru ve sürdürülebilir olmayacağını bilmesi gerektiğini belirtti.

Blinken, ABD birlikleri ülkeden çekildikten sonra da Afganistan'a yardımlarının devam edeceğini kaydetti.

Yabancı kuvvetlerin ülkeden çıkmasının ardından 1990'lardaki gibi iç savaşın yaşanmayacağını savunan Blinken, bu konuda kimsenin kaygısı olmaması gerektiğini vurguladı.

Blinken, "Eğer Taliban bizim askerlerimize tekrar saldırmaya kalkarsa, cevabımız çok ağır olacaktır" dedi.

İstanbul Konferansı

Blinken, ay sonuna doğru İstanbul'da yapılması planlanan barış konferansı için hazırlıkların yapıldığını belirterek Taliban'dan da bu konferansa katılmaları konusunda en kısa zamanda yanıt beklediklerini ifade etti.

Blinken, ziyareti kapsamında Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ve Afganistan Milli Uzlaşı Yüksek Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah ile görüşmüştü.

Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden, 14 Nisan'da yaptığı açıklamada, Afganistan'da kalan 2 bin 500 ABD askerinin tamamının, 11 Eylül'e kadar geri çekileceğini duyurmuştu.

Taliban ise ABD'yi Doha Anlaşması'nı çiğnemekle suçlayarak gerekli gördüğü her türlü tedbiri alabileceğini açıklamıştı.

Afganistan'da bombalı saldırı: 4 ölü

Öte yandan geri çekilmenin konuşulduğu Afganistan'ın güneyindeki Kandahar vilayetinde bugün düzenlenen bombalı saldırıda 4 sivil hayatını kaybetti.

Kandahar Emniyet Müdürlüğü Sözcüsü Cemal Nasır Barikzey, basına yaptığı açıklamada, Kandahar'ın Şahveli Kot ilçesinde yol kenarına yerleştirilen bombanın patlatıldığını söyledi.

Saldırıda aralarında çocukların bulunduğu 4 sivilin yaşamını yitirdiğini ifade eden Barikzey, olaydan Taliban'ı sorumlu tuttu.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı.

AA, Milliyet, Independent Türkçe