İsrail’de 23 Mart’ta yapılan erken genel seçimin sonuçları, ülkenin yeni bir koalisyon krizine sahne olduğunu gösteriyor. Bu, ülkede iki yıl içinde yapılan 4. seçimdi.

Daha önceki 3 seçimde ne Başbakan Binyamin Netanyahu ne de rakipleri istikrarlı bir koalisyon kuramamıştı. Bunun en büyük sebebi, ülkede koalisyon konusunda bazı tabuların aşılamaması.

İsrail’de partilerin birçoğu, bazı partilerle bir koalisyona girmeme konusunda ısrarlı. Bu nedenle de, ortaya çıkan sonuç yeniden bir seçimi işaret ediyor.

İhtimaller ne?

Seçim sonuçlarıyla kritik parti haline gelen İsrailli Arapların partisi “Ra’am”, Netanyahu’nun geleneksel ortakları olan ultra Ortodoks Yahudi partileri için sıkıntı yaratıyor. Son seçimin ardından düğümün çözülebilmesi için, diğer muhalif partilerin, “Ortak Arap Listesi Bloku” ve “Ra’am”ın da içinde yer alacağı koalisyon hükümetine itiraz etmemesi gerekiyor.

Bununla birlikte “Şas”, “Birleşik Tevrat” ve “Dini Siyonizm” partilerinin Netanyahu cephesinden ayrılıp, diğer partilerle koalisyon kurma ihtimali de düşük. Muhalefet cephesine bakıldığında da, Netanyahu karşıtları “Gelecek Var” (Yeş Atid), “Mavi-Beyaz”, “İşçi Partisi”, “İsrail Evimiz”, “Yeni Umut” ve “Meretz” partilerinin koalisyon kurabilmek için Filistinlileri temsil eden Ortak Arap Listesi Bloku veya Ra’am’ın desteğini alması gerekiyor.

Ancak İsrail Evimiz ve Yeni Umut’un Ortak Arap Listesi Bloku ile Ra’am destekli koalisyona katılmayı kabul etmesi zor. Yair Lapid liderliğindeki ana muhalefet partisi Yeş Atid’in Araplarla işbirliğine gitmesi gerekiyor.

Ra’am’ın şartı var

İsrail medyasındaki haberlerde, Ra’am’ın Netanyahu’ya destek vereceği iddia ediliyor. Ra’am’ın koşulu ise ultra Ortodoks Itamar Ben Gvir’e hükümette bakanlık verilmemesi. Ra’am, eğer işbirliği yapmaya yanaşırsa Netanyahu’yu istediği zafere taşıyabilir. Öte yandan, Netanyahu iktidarını bitirmek isteyen muhalefetle birlikte davranarak ülkede yeni bir dönemin başlamasına da imza atabilir. Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin de, tüm partilere koalisyon için ittifak çağrısında bulundu.

"Ne sağ ne sol blokun cebindeyiz"

İsrail’deki seçimlerde baraj altında kalması beklenirken, büyük sürprizle meclise 4 vekil göndermeyi başaran Ra’am partisinin lideri Mansur Abbas, "Hükümetin oluşumunu kontrol ettiğimizi söylemek istemiyorum ancak Birleşik Arap Listesi olmaksızın da bir hükümetin kurulamayacağını söyleyebilirim" diyerek kendilerinin İsrail siyasetinin gidişatını belirleyecek mihenk taşı olduğunu söyledi.

İsrail’deki seçimlerde büyük bir sürprizle meclise 4 vekil göndermeyi başaran, İsrail vatandaşı Filistinliler tarafından kurulan "Birleşik Arap Listesi’nin (Ra’am)" lideri Mansur Abbas ilk röportajını AA'ya verdi / Fotoğraf: AA

Ra’am, diğer Arap partilerinin aksine, ilk kez seçim sonrası koalisyon çalışmalarında, “İsrail vatandaşı Filistinlilerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi, kendilerine yapılan haksızlıklara ve ötekileştirilmelerine son verilmesi” şartıyla herhangi bir başbakan adayına destek vermeye hazır olduğunu belirtiyor.

Anadolu Ajansı’na konuşan, asıl mesleği diş hekimliği olan 47 yaşındaki Abbas, bu tavrını, “Arap partilerin on yıllardır izlediği metodun İsrail vatandaşı Filistinlilere hiçbir menfaat sağlamadığı” gerekçesiyle açıklıyor.

Abbas’ın partisi, gerek Netanyahu’nun başını çektiği sağ blok,gerekse de muhalif blok için hükümet kurulması aşamasında kritik öneme sahip. Sonuç odaklı hareket edeceklerini ifade eden Abbas, “Biz ne sağ ne sol blokun cebindeyiz. ‘Sağ ile de sol ile de müzakereler yapabiliriz’ dedik. Anlaşabilir miyiz, anlaşamaz mıyız? Bu, ne alabileceğimize dair müzakerelerin sonucuna bağlı bir mesele” diye konuşuyor. Son günlerde ana muhalefet lideri ve Yeş Atid (Gelecek Var) Partisi Genel Başkanı Yair Lapid ile bir araya gelen Abbas’ın Netanyahu ile görüşmesi bekleniyor.

AA, Milliyet