Etiyopya, Mısır’ın uyarılarına açıkça karşı çıkarak Mavi Nil Nehri üzerindeki Nahda (Rönesans-Hedasi) Barajı’nın inşasına hızla devam ediyor. Mısır, kendi su payında beklenen bir azalmadan kaçınmak için barajı doldurma ve çalıştırma işlemlerini düzenleyen bağlayıcı bir anlaşmaya varılmasını şart koşuyor. Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’ye göre Mısır, “Mısırlıların haklarını” korumak için “müzakerelerde savaşmalı.”
Addis Ababa, 2011 yılından beri Nil Nehri’nin ana kolu üzerine baraj inşa ediyor. Etiyopya Su, Sulama ve Enerji Bakanlığı’na göre, baraj inşaatının yüzde 78,3’ü tamamlandı.
Etiyopya Su, Sulama ve Enerji Bakanı Sileshi Bekele, Etiyopya Haber Ajansı’nda (ENA) yer alan dünkü basın açıklamasında “Son altı ayda gösterilen performans, Nahda Barajı inşaatının başladığı günden beri gösterilen en hızlı performans oldu. Neticede geçtiğimiz haziran ayında yüzde 74’ü tamamlanan projede şu an yüzde 4,3’lük bir ilerleme kaydedilirken inşaat işlerinin yüzde 91’i tamamlanmış durumda” ifadelerini kullandı.
Etiyopya geçtiğimiz temmuz ayında herhangi bir anlaşma imzalanmadan baraj rezervuarının ilk doldurma işlemini tamamlamıştı. Bu adım, Mısır ve Sudan’da protestolarla karşılanmıştı.
Görünüşe göre bu protestolar Etiyopya hükümetini ikna etmeye yetmemiş olacak ki, bu yılın ortalarında barajın ikinci dolum aşamasına geçmeye hazırlanıyor.
Etiyopya Su Bakanı, barajın gelecek yağmur mevsiminde (haziran-temmuz) 13,5 milyar metreküp su depolamasını beklediğini ifade etti. Bakan toplamda elektrik üreten 13 türbin arasından ikisinin bu dönemde elektrik üretmeye başlayacağını söyledi.
Mısır ve Sudan, diğer olumsuz etkilerin yanı sıra baraj rezervuarının devamlı doldurulmasının Nil Nehri’ndeki su paylarını etkileyeceğinden endişe duyuyor.
Mısır Cumhurbaşkanı iki gün önce televizyonda yayınlanan bir röportajında ülkesinin “Mısırlıların haklarını korumak için müzakerede savaştığını” söyleyerek “sabır ve ileri görüşlülüğün istenen sonucu getireceğini” vurguladı.
Afrika Birliği (AfB) geçen yılın ortalarından beri Mısır, Etiyopya ve Sudan arasındaki müzakerelerin gözlemciliğini yapıyor. Ancak ABD ve Avrupa Birliği (AB) gibi uluslararası tarafların gözlemcileri ile sürece dahil olmasına rağmen durum değişmedi.
Mısır, AfB Dönem Başkanlığı’nda yapılan değişikliğin, çıkmaza giren müzakerelere bir hareketlilik kazandıracağını umuyor.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Güney Afrika’nın sırasının sona ermesiyle iki gün önce AfB 2021-2022 Dönem Başkanlığı’nı devraldı.
Mısır Cumhurbaşkanı Kongo Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi liderliğindeki “AfB’nin, Nahda Barajı’nın ikinci dolum aşamasına geçmeden önce üç ülkenin çıkarlarını ve endişelerini gözetecek şekilde barajın dolumu ve çalıştırılması hakkında hukuki olarak bağlayıcı bir anlaşmaya varılmasına yönelik çabaların ilerlemesine katkıda bulunacağına” güvendiğini belirtti.
Sisi ülkesinin, sorunu “bölgede güvenliği, istikrarı ve kalkınmayı artıracak şekilde ciddi müzakereler” yaparak çözme konusundaki “güçlü” arzusunu vurguladı. Mısır ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin arasında geniş bir iş birliği ilişkisi var. Geçtiğimiz hafta Tshisekedi, AfB başkanlığını devralmaya hazırlanırken Kahire’yi ziyaret etti. Tshisekedi ziyareti sırasında Hedasi Barajı’na ilişkin müzakerelerin AfB çatısı altında tekrar başlamasına yönelik çalışmalara derhal başlayacağına dair taahhütte bulundu ve barışçıl bir diyaloğun üç ülkeyi tatmin edecek bir “sonuca” götüreceğine inandığını ifade etti.
Etiyopya, kendisini kuraklığı hafifletmek için belli önlemlerden sorumlu tutan herhangi bir bağlayıcı anlaşmaya reddediyor.
Etiyopya Su, Sulama ve Enerji Bakanı “Üçlü müzakerelerde çıkan ciddi sorunlar, baraj için yapılan karalama kampanyası yüzünden çıktı” ifadelerini kullanarak, Mısır ve Sudan’ın “birbirine zıt görüşler” yüzünden bir anlaşmaya varamadığına dikkat çekti.
Diğer taraftan ülkesinin su konusunda yaşanması beklenen krizi aşmaya yönelik planlarını açıklayan Mısır Cumhurbaşkanı “Devlet, sadece müzakere çerçevesinde değil, birkaç çerçevede su meselesi üzerinde çalışıyor. Devlet, Mısır’daki su kaybını azaltmaya, sudan yararlanmaya ve bunu tekrar geri dönüştürmeye çalışıyor” dedi.
Sisi “kanalları dolurma ve atık su arıtma tesisleri kurma projesinin önümüzdeki haziran ayında hayata geçirileceğini” belirterek açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı:
“Bu projeleri, arıtma tesisleri ve kanalları doldurma konusunun yanına koyarsak yapılan araştırmalara göre bu projelerin uygulanması 10-15 yıl sürebilir. Ancak hükümetten, özellikle fon olduğu ve uygulama hızının devlete yılda yaklaşık 2 milyar metreküp su sağlayacağı için uygulama dönemini iki yıla indirmesini istedim.”
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat
© The Independentturkish