44 yaşındaki Navalni yıllardır Putin rejimi ve yolsuzlukları ile mücadele ediyor. Bu yüzden birkaç defa mahkûm edilip hapislere atıldı.

En son geçen yıl Noviçok adlı, Sovyet döneminde icat edilen öldürücü bir müstahzarla zehirlendi. Almanya Berlin'de tedavi edilip ölümden döndü.

Navalni kendisine kahraman denilecek kadar cesurmuş. Çünkü resmi makamların "dönersen tutuklarız" tehditlerine rağmen memleketine döndü. Döner dönmez de tutuklandı.

Anlaşılan Putin onun muhalefetinden gerçekten korkuyormuş. Öte yandan Rusya parlamentosunun alt meclisi Devlet Duma'sında Aleksey Navalni'ı "hain" ilan ettirdi. 

Diğer yandan Samara'da Kirill Şuprov adlı bir polis müdürü Navalni'nın zehirlenmesini inceleyen Bellingcat adlı araştırma grubuna bilgi sızdırmakla suçlanarak ev hapsine konmuş. Suçlama gerçek diye kabul edilirse memur 10 yıl hapis cezası alacak.

Rusya'da Navalni vakfı için çalışan Belarusya vatandaşı Avukat Uladzlen Los, kelepçelenip kafasına torba geçirilerek on saatlik araba yolculuğundan sonra yurt dışına sürülmüş. Kendisine 5 yıl Rusya'ya giremeyeceği söylenmiş.

Bilhassa bir yıldan fazla süren pandemi, insanları işsiz-güçsüz, gelirsiz, umutsuz bırakmakla kalmadı, devlet liderlerinin Kovid-19 virüsüne karşı mücadelede pek beceriksiz olduklarını da gösterdi. İnsanlar yeni arayışlar içine girdiler.

Liderler pandeminin başında vurdumduymaz davrandılar. Bir kısım insanı da inandırdılar. Okulları kapadılar ama ibadethaneleri açık bıraktılar. Lenin'in tabiri ile "din afyonunu" kullanmayı tercih ettiler. 

Polis 300'den fazla reşit olmayan protestocuyu gözaltına aldıktan sonra ailelerine teslim etti. Sibirya'da birçok yerde -60 Cº soğuğa rağmen protestoların olması, halkın bu rejimden ne kadar bıkmış olduğunun göstergesi diye algılıyoruz.

Kommersant 111 ve Business FM ise Navalni'ın Yolsuzlukla Mücadele Vakfından aldığı bilgiye dayanarak 93 farklı şehirde eylemler yapıldığını duyurdu. Polisler göstericilere çok sert davrandılar. Onlara kalabalıkları dağıtıkları takdirde baz şeyler vadedilmiş olmalı.

St. Petersburg'da polis tarafından karnına tekme atılan bir kadının hastaneye kaldırılması ve re animasyon ünitesine alınması en fazla yankı yarattı.

Navalni'ın Putin'in Sarayı adlı YouTube videosunda, Gelencik'teki saraya 700 euro değerinde tuvalet fırçası alındığının iddia edilmesi sonrası, tuvalet fırçası pek çok eylemci tarafından simge olarak kullanıldı.

Putin bu sarayın kendine ait olmadığını söyledi. Artık herkes totaliter rejimlerde liderlerin kolaylıkla yalan söylediğini bildiğinden, bu beyana pek kulak asan olmadı.

Büyük gösteriler Moskova ile Peterburg'da oldu. Reuters haber ajansı Moskova'daki gösterilere 400 bin kişi katıldı haberine yer verdi.

Yani insanlar soğuğa ve pandemiye bakmadan sokaklara çıkarak tepkilerini gösterme ihtiyacını hissetmiş. "Özgür Rusya" internet haber kanalı 3 binden fazla kişinin de tutuklandığı bildirdi. 

Navalni'ın çeşitli şehirlerdeki temsilcileri birbiri ardına tutuklanıyor. 

Yabancı ülkelerde ise, orada yaşayan Rusya vatandaşları ve onları destekleyenler Rusya'da baskıyı durdurmaya ve siyasi mahkûmları serbest bırakmaya davet eden pankartlar taşıyarak Rus elçiliklerinin önünde gösteriler yaptılar.

Navalni ile birlikte Tatar asıllı Matematikçi Azat Miftahov'un da bu pankartlarda adları vardı. Azat Miftahov Moskova Devlet Üniversitesinde matematik asistanı idi. 18 Ocak 2021'da Putin'in "Birleşik Rusya" partisi ofisine saldırıda suçlanarak altı yıl çalışma kampına mahkûm edilmişti. 

Atlan sloganlar Putin ile ilgili idi: "İstifa et!", "Burada biz yetkiliyiz", "Utanmaz", "Çar defol!", "Hırsız Putin" vb. 

Dünyada göstericilere bu derecede insafsızca, acımazsızca saldırılmasına tepkiler oldu.

Yeni ABD Devlet Başkanı sözcülüğü "Bu hafta sonu Rusya'nın çeşitli şehirlerinde protestocular ve gazetecilere karşı sert taktikler kullanılmasını şiddetle kınamaktadır" diye beyanda bulundu.

Özetlemek gerekirse kimi liderler gibi Putin de baskı ve işkence ile bir sonuca varacağını düşünüyor. Aslında hiçbiri bıçağın ne zaman kemiğe dayanacağını tahmin edemiyor.

Halkı şimdiye kadar ağızlarına bir parça bal çalarak, milli, dini duygularını okşayarak, bol bol (Trump'ın pek sevdiği sloganı) "yalan haber"lerle avutarak, dış düşmanlar icat ederek, aç kalmayacakları kadar maaşlar vererek bu güne kadar geldiler.

Ancak bu taktikler tükenmişe benziyor. Dünya yeni liderler ve siyasi sistemler arayışına çoktan girdi. Acaba onlar bunun farkında mı?

https://www.rferl.org/a/navalny-kremlin-critic-protests-russia-putin-/31064243.html
https://www.rferl.org/ddf249ad-851d-4b4a-8d88-38f722cfa15a
https://www.rferl.org/a/russia-navalny-protests-analysis/31068438.html?ltflags=mailer

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.