Birleşmiş Milletler (BM), Gazze’nin bir “insani felaketin” eşiğinde olduğu uyarısında bulundu ve 1 milyon Filistinlinin çok yakında aç kalabileceğini belirtti.
BM yetkililerinin The Independent’a verdiği bilgiye göre BM Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu’nun (UNRWA) bütçesinin “bir ay içinde” tükenmesi bekleniyor. UNRWA’nın bütçesi ek kaynağa muhtaç.
Finansman krizinden ötürü, İsrail askerlerince vurulan yaklaşık 2 bin Gazzeli kollarını ve bacaklarını kaybedebilir.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
UNWRA, Gazze, Batı Şeria, Suriye, Lübnan ve Ürdün’deki 5 milyon Filistinli mülteci için okul yapıyor, sağlık ve beslenme programları yürütüyor, maddi destekte bulunuyor. Bunları sürdürebilmesi için toplamda yıllık 1,2 milyar dolara (yaklaşık 7,4 milyar TL) ihtiyacı var.
Geçen yaz tek büyük finansörü ABD’nin verdiği fonu kesmeye karar vermesinin ardından UNRWA’nın bütçesinde 440 milyon dolardan (yaklaşık 2,7 milyar dolar) fazla açık oluştu ve kuruluş ek bağış için Avrupa ve Körfez ülkelerine başvurmak zorunda kaldı.
Yeni bağışlar olmazsa en ağır darbeyi 12 yıldır İsrail ve Mısır kuşatması altında yaşayan yaklaşık 2 milyon Gazzeli alacak.
BM, yakın gelecekteki bir sağlık krizinin durdurulması için fazladan 20 milyon dolar (yaklaşık 123 milyon TL) gerektiğini tahmin ediyor.
Konuyla ilgili The Independent’a konuşan UNRWA’nın Washington ofisi yöneticisi Elizabeth Campbell, “Gazze nüfusunun yarısını beslemeye devam edememek, en kötü senaryo olur. Okulları kapamak zorunda kalacağız. Halk sağlık hizmeti sistemlerimize erişemeyecek. İş imkanlarını kısmamız gerekecek” dedi.
UNRWA, Filistin yönetiminden sonra Gazze’deki en büyük işveren konumunda.
Gazze’deki istikrarsızlığın İsrail için de doğrudan tehdit oluşturacağı uyarısında bulunan Campbell, “Bölgeler arasında kolaylıkla yayılabilecek büyük bir insani felaketiniz olacak. Doğuracağı güvenlik sorunlarıyla ilgili derin endişe duyuyoruz” diye konuştu.
Elizabeth Campbell’ın uyarılarını, BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi Filistin Koordinatörü Jamie McGoldrick de yineledi. McGoldrick çarşamba günü yaptığı açıklamada, derhal bir mali kaynak sağlanmazsa bin 700 kadar Gazzelinin önümüzdeki 2 yılda uzuvlarını kaybedebileceğini söyledi.
Kuşatma altındaki 29 bin civarında kişi, geçen yıl sınıra yakın gösteri ve çatışmalarda İsrail ateşiyle yaralandı. Bu kişilerden en az 7 bini, çoğu alt uzuvlarından olmak üzere, kurşun yarasından muzdarip ve yüzlercesinin BM tarafından sağlanan uzuv kurtarma tedavisine acilen ihtiyacı var.
McGoldrick, “Bunlar gösteriler sırasında vurulan ve rehabilitasyona ihtiyaç duyan insanlar. Rehabilitasyona başlamadan önce de çok ama çok ciddi ve karmaşık bir kemik rekonstrüksiyonu ameliyatı olmaları gerekiyor” dedi ve bu gibi işlemler olmadan bu kişilerin uzuv kesilmesi riskiyle karşı karşıya oldukları uyarısında bulundu.
Sağlıkla ilgili başka korkular da var. BM’nin Gazze’deki aşı programının durmasından korkuluyor.
BM Dünya Gıda Programı ise bu yıl Batı Şeria ve Gazze’deki 193 bin kişiye yaptığı yardımları kesmek zorunda kaldı bile. Kuruluş, haziran ayında bir nakit akışı kriziyle karşılaşabilir. Bu durumda yardımlar hepten kesilecek.
Uyarılar, İsrail ve Gazze'nin 2014’deki çatışmadan bu yana yaşanan en ölümcül şiddet olayları arasında, yeni bir savaşın eşiğindeyken geldi.
Çatışmalar cumartesi sabahı, silahlı grupların İsrail’in güneyine yaklaşık 700 roket atışı yapması ve İsrail güçlerini kuşatma bölgesindeki yaklaşık 350 hedefi vurmaya kışkırtmasıyla başladı.
Şiddet, 2 İsrail askerinin silahlı saldırı sonucu yaralanmasının ardından 2’si militan 4 Filistinli’nin sınır boyunda İsrail ateşi sonucu ölmesiyle tetiklendi.
Hafta sonuna kadar hava ve roket saldırıları Gazze’de 2’si kadın ve 2’si çocuk 25 kişiyi öldürmüştü. İsrail’deyse 4 sivil hayatını kaybetti.
Mısır ve BM halen devam eden hassas bir ateşkesin arabulucusu olmak için mücadele etti.
Ancak birçokları bu durumun, gelecek ay ABD’nin uzun zamandır beklenen tartışmalı barış planını sunacak olmasıyla alakalı geçici bir durum olmasından korkuyor.
Filistinliler, İsrail yanlısı buldukları gerekçesiyle “yüzyılın anlaşmasını” çoktan reddetti.
Geçtiğimiz yıl Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasının ardından Filistinliler bölgedeki tarihi arabulucu Washington’la diplomatik bağlarını kesti.
Trump’ın barış planı, eğer bir tarafın lehine görülürse, UNRWA’in devasa kaynak açığını kapamak için düzenleyeceği yardım konferansıyla aynı ay içinde taze savaşı hepten ateşleyebilir.
“Büyük Dönüş Yürüyüşü” gösterilerinde vurulan Gazzeliler
“Büyük Dönüş Yürüyüşü” gösterilerinde vurulan Gazzeliler
-
1/7
Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre, geçen yıl sınırda düzenlenen gösteriler sırasında İsrailli askerlerin doğrudan açtığı ateşte, 260’ın üzerinde Filistinli öldürüldü, 6 bin 800’den fazla kişi de yaralandı / Fotoğraf: Bel Trew - The Independent -
2/7
Bugüne dek 8 ameliyat geçiren Hessi, “Eskiden balıkçıydım ancak şimdi hiçbir şey yapamıyorum. İşsizim. Yürüyemiyorum. Hayatta kalma mücadelesi veriyorum” diyor / Fotoğraf: Bel Trew - The Independent -
3/7
Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) örgütüne ait klinikte hizmet veren yetkililer, Gazze boyunca “ağır çekimde bir acil durum”un yayıldığı uyarısında bulunuyor / Fotoğraf: Bel Trew - The Independent -
4/7
BM'nin son raporu, İsrail’in gösterilere müdahale ederken savaş suçu işlemiş olabileceğini belirtiyor / Fotoğraf: Bel Trew - The Independent -
5/7
Gazzeli yetkililere göre, geçen yıl mart ayında başlayan protestolarda aralarında 50 çocuk, 6 kadın, 2 gazeteci ve 3 sağlık görevlisinin bulunduğu 267 kişi öldürüldü / Fotoğraf: Bel Trew - The Independent -
6/7
Yaralananlar arasında bulunan 136 kişi bazı uzuvlarını kaybetti / Fotoğraf: Bel Trew - The Independent -
7/7
Öldürülen 20 yaşındaki sağlık görevlisi Rezzan en-Neccar'ın annesi Sabrin en-Neccar, İsrail’in bir “engelli devleti” yaratmaya niyetlenmiş göründüğünü ifade ediyor / Fotoğraf: Bel Trew - The Independent
Filistin yönetiminin yaşadığı mali kriz dengesiz durum üzerinde artan bir baskıya neden oluyor. Şubat ayında ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı, Batı Şeria’ya ve Gazze’ye yönelik tüm desteğini çektiğini duyurdu.
Filistin yönetimi ayrıca İsrail’in Filistinliler adına topladığı vergi gelirini de almayı reddediyor. Çünkü İsrail, verginin yüzde 5’ini güvenlik suçları gerekçesiyle hapsettiği Filistinlilerin ailelerine ve çevrelerine verildiği için kesiyor.
Dünya Bankası’nın tahminlerine göre, sorun çözülmediği takdirde Filistinlilerin 2019 yılı bütçe açığı 1 milyar doları (yaklaşık 6,1 milyar TL) geçebilir. Bu durum yüzde 50 işsizlik oranıyla beraber ekonomik durum üzerindeki gerginliği tamamıyla artırabilir.
Elizabeth Campbell, UNRWA’nın Batı Şeria ve Gazze’deki çoğu öğretmen 18 bin kişilik iş gücünde kesintiye gitmesinin olası olduğunu söyledi.
Geçen yıl 250 kişiyi işten çıkarmaları huzursuzluğa ve eylemlere yol açmıştı.
“İstikrar bozucu etkisi oldu. Gazze’deki yerleşkemizin kontrolünü 3 haftalığına kaybettik” diyen Campbell bunun tekrar yaşanabileceği uyarısında bulundu. Campbell, henüz verdiği hizmetlerin uygulanabilir bir alternatifi yokken UNRWA’den “vazgeçme zamanı olmadığını” belirtti.
Elizabeth Campbell, enstitülerini dağıtmanın Filistinliler için “yoksulluk, savunmasızlık, açlık, ulusal ve politik ufuksuzluk” anlamına geleceğini belirtirek, “Sonuç, hem insani düzeyde bir felaket hem de istenmeyen güvenlik ve istikrar sorunları olur” dedi.
* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east
Independent Türkçe için çeviren: Onur Bayrakçeken
© The Independent
