12 Eylül 1980'deki askeri darbenin ardından açılan davalardan biri de Devrimci Sol (Dev - Sol) örgütüne yönelikti.
Bin 243 sanıklı bu dava, tam 32 yıl sürdü ve 2013 yılında zaman aşımı nedeniyle Yargıtay tarafından düşürüldü.
Davanın düşmesinin ardından beraat edenler, 1980'li yıllardaki uzun tutuklulukları nedeniyle tazminat davaları açtı.
Davaların bir çoğunda, Dev - Sol davasında yargılananların tazminat talepleri kabul edildi.
Ancak bilirkişiye gönderilen dosyalarda bir hesap krizi yaşanıyor.
Çünkü, tazminat hesabı için dosyanın gönderildiği bilirkişiler, 31 Aralık 2004 yılında Türk Lirası'ndan 6 sıfırın atılarak yeni paranın tedavüle girmesini gerekçe gösteriyor ve ortaya çıkan hesaptan 6 sıfırı siliyor. Böylece, 1 milyon lira çıkan tazminat 1 liraya düşmüş oluyor.
1 milyon 40 bin liralık tazminat 1 lira 4 kuruşa düşürüldü
Bu duruma örneklerden biri, Y.E.'nin 1982 - 1987 arasındaki tutukluluğu nedeniyle yaşamış olduğu hak kaybını gerekçe göstererek açmış olduğu davada yaşandı.
Y.E.'nin 100 bin lira maddi, 200 bin lira manevi tazminat talebiyle yılında açtığı davada, dosya bilirkişiye gönderildi.
Bilirkişi yaptığı hesaplamada, 5 yıl için toplamda 1 milyon 40 bin 283 lira maddi kaybın olduğunu hesapladı.
Ancak 31 Aralık 2004 yılında paradan 6 sıfır atıldığı gerekçesiyle 1 milyon 40 bin liralık tazminat, 1 lira 4 kuruşa düşürüldü.
Mahkeme, gelen bilirkişi raporunu da dikkat alarak, Y.E.'ye 1 lira 4 kuruş maddi, 10 bin lira da manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Ayrıca, 1 lira 4 kuruş maddi, 10 bin lira da manevi tazminatında faizinin 1982 yılından başlatılarak hesaplanmasına karar verildi.
Bilirkişi yanlışı fark etti, 2020 asgari ücretinden hesap yaptı
Örnek davalardan biri de A.Ö. tarafından açıldı. 1981 - 1987 arasında tutuklu olan A.Ö., yargılandığı dava düştüğü için, yaşadığı hak kaybının giderilmesi talebiyle mahkemeye başvurdu.
Mahkeme de A.Ö.'nin hak kaybının hesaplanması için dosyayı bilirkişiye gönderdi. Bilirkişi, yaptığı hesapta A.Ö.'nin 1 milyon 224 bin 232 lira hak kaybına uğradığını belirledi. Devreye yine liradan atılan 6 sıfır girdi ve tutar 1 lira 22 kuruşa düşürüldü. Bu raporda, bilirkişi ortaya çıkan tutarın çok düşük olduğunu fark etti ve düzeltme yaptı.
Bilirkişi, raporunda, "1981 - 1987 yılları arası asgari ücretin geçmiş yıllar yüksek enflasyona göre yüksek seviyede erimesi nedeniyle maddi tazminat tutarı günümüz asgari ücret tutarı üzerinden hesaplanan maddi tazminat tutarına göre çok düşük çıkmaktadır" ifadesine yer verdi. 2020'de günlük 77 liralık asgari ücret üzerinden yeniden hesap yapıldı Yeni hesabın yer aldığı rapora göre davacı A.Ö.'nün 183 bin 728 liralık hak kaybına uğradığı belirlendi.
Mahkeme de bilirkişiden gelen raporu kabul etti ve 183 bin 728 lira tazminata hükmetti.
© The Independentturkish
