Milli Savunma Bakanlığı'na dayandırılarak önceki gün yayınlanan bir habere göre en az 50 askerden oluşmak üzere 30 yeni komando bölüğünün oluşturulacağı belirtildi.
Askeri kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), 1990'lı yıllardan itibaren değişmeye başlayan savunma konsepti kapsamında hareket kabiliyeti düşük büyük birlikler yerine daha küçük ve mobilize birliklerden oluşan bir sisteme geçmeyi kararlaştırdı.
2000'li yılların başından itibaren hız kazanan bu konsept kapsamında özellikle daha hareketli olan komando birliklerinin geliştirilmesine öncelik verildi.
Bunun sonucunda bugün TSK bünyesinde kimi orduların mevcudu kadar komando gücü oluşmuş vaziyette.
Son yıllarda TSK tarafından yapılan bütün sınır ötesi harekatlarda bu komando birlikleri hep ön planda.
İki tümenden 18 komando tugayına
1990'lı yıllar kadar TSK bünyesinde sadece Bolu Dağ Komando Tümeni ile Kayseri Hava İndirme Tümeni komando gücü varken bu tarihten itibaren gerek terörün artması gerekse tümen yapılanmasından tugay yapılanmasına geçilmesiyle 1993'te Hakkari Dağ Komando Tugayı ile 1994'te Siirt Komando Tugayı kuruldu.
2000'li yılların başından itibaren profesyonel askerliğin de artması ile sadece Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı komando tugaylarının sayısı şu an için 18'e ulaşmış vaziyette.
Bu birliklerde normal askerlerden ziyade profesyonel askerler yani uzman erbaşlar ve sözleşmeli erler görev yapıyor.
Peki TSK neden komando gücünü artırıyor? Şu anki mevcut durum ne? Yeni komando birlikleri kurulacak mı?
En etkili komando tugayları Bolu, Kayseri, Hakkari ve Siirt
Eski Özel Kuvvetler Alay Komutanı, şu an Stratejik Düşünce Enstitüsü Savunma ve Güvenlik Koordinatörü olarak görev yapan Emekli Albay Mithat Işık, bu sorulara yanıt verdi.
Işık, özel kuvvetlerdeki görevinden önce Bolu Dağ Komando Tümeni'nde 10 yıl kadar görev yaptıktan sonra bir dönem de Siirt Dağ Komando Tugayı'nda bulundu.
En eski komando birliklerinin Bolu ve Kayseri'de bulunan tugaylar olduğunu bunlara sonradan Hakkari ve Siirt Komando Tugayları'nın eklendiğini belirten Işık, bu dört tugayın geçmişten gelen tecrübenin de etkisiyle halen TSK'nın en önemli dört komando gücü olduğunu söyledi.
Kimi tugaylar sonradan komandoya dönüştürüldü
Halihazırda Kara Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde 18 komando tugayının bulunduğunu kaydeden Işık, adını saydığı dört tugay dışındaki tugayların da geçmişte kara kuvvetlerinde tümen düzeyinde olan kimi birliklerin önce tugay seviyesine indirilip ardından komando gücüne dönüştürülmesiyle oluşturulduğunu söyledi.
"Sayıyı artırırken kaliteden ödün vermemek lazım"
Günümüz savaşlarının daha mobilize ve küçük birliklerle yapılacağını kaydederek, bundan dolayı izlenen stratejinin doğru olduğunu söyleyen Işık'ın bir uyarısı da var:
Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, sayıyı artırırken kaliteden taviz vermemek lazım. Bir tugayın ismini komando yapmakla onu komando yapamazsın. Evet tugayların komando tugayına çevrilmesi doğru ama bunu yaparken kaliteden ödün verilmemeli. Ayrıca komando tugaylarını güçlendirmek, buralarda görev yapmayı tercih edilir hale getirmek istiyorsak komando sınıfında olan askerlerin özlük hakları güçlendirilmeli. Bizim zamanımızda sadece 100 lira fazla para alıyorlardı.
Kritik ilçelerde komando bölüğü stratejisi
Kara Kuvvetleri dışında ayrıca İçişleri Bakanlığı'na bağlı Jandarma bünyesinde de ciddi bir komando gücü bulunuyor.
Ancak jandarma komandolar bir iç güvenlik gücü olduğundan sınır dışında değil, ülke içinde görev yapıyor.
Işık, Güneydoğu'da görevli olan iki jandarma komando tugayının da bulunduğunu kaydederek şöyle konuştu:
Bu iki tugay dışında bir de Jandarma Özel Harekat Timleri (JÖH) ve ilçelerde görevli olan jandarma bölükleri var. JÖH'ler TSK'daki özel kuvvetlerin karşılığı gibi. Jandarma bölükleri ise 1990'lı yıllarda Eşref Paşa döneminde alınan her ilçede bir komando bölüğü kurulması stratejisi kapsamında oluşturuldu. Muhtemelen yeni kurulan bu 30 yeni bölükte kimi kritik ilçelerde görevlendirilecek.
"5. Nesil Savaş Doktrini kapsamında komandoya ağırlık verildi"
Emekli asker ve stratejist Abdullah Ağar da TSK'nın "5. Nesil Savaş Doktrini" kapsamında komando gücünü artırdığını belirterek, şunları söyledi:
Ruhen ve fiziken dayanıklı ama aynı zamanda teknolojiyi en zor şartlarda dahi uyumlu ve etkin kullanabilen askerlerden oluşan bir model bu. Günümüzde harp yöntemleri farklılaştı. Artık komando unsurlarına piyadeden daha fazla ihtiyaç duyuluyor. Çünkü artık savaşlar iki ordunun karşı karşıya gelip mücadele etmesi şeklinde olmuyor. Bundan dolayı zor koşullar altında bile cephenin en uç noktasında diğer ateş güçlerini, hava kuvvetlerini, SİHA'ları yönlendirebilecek unsurlara ihtiyaç duyuluyor. Savaşın emir komutası en uçtaki uç beyidir. Bu görevi de komandolar üstleniyor.
"TSK, komando gücünü 10 kat artırdı"
TSK'nın komando gücünü geçmişe oranla 10 kat artırdığını belirten Ağar, değişen koşullar nedeniyle yeni komando birliklerinin kurulmasının beklendiğini de kaydetti.
Ağar ayrıca TSK'nın şu anki haliyle dünyada komando gücü açısından önde gelen ordularından birine dönüştüğünü, komşularımızın örneğin Yunanistan'ın Türkiye kadar bir komando gücüne sahip olmadığını da söyledi.
Projenin mimarı Büyükanıt ile Bağbuğ
Başkent Stratejik Araştırmalar Merkezi Danışmanı Ercan Çitlioğlu, profesyonel asker sayısının artması ile TSK'nın daha profesyonel, mobil ve ateş gücü yüksek bir yapılanmaya gittiğine dikkat çekerek, komando gücünün arttırılmasının da bunun bir parçası olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
Bu aslında yeni bir durum değil. Modelin uygulanmasına ilk olarak Yaşar Büyükanıt'ın Genelkurmay Başkanı, İlker Başbuğ'un da Kara Kuvvetleri Komutanı olduğu dönemde başlandı. O dönemde beş yeni komando tugayı oluşturuldu. Ondan sonra da profesyonelleşmenin artmasıyla sayıları artarak devam etti. Şu an hem Kara Kuvvetleri hem Jandarma bünyesinde olmak üzere 20'ye yakın komando tugayı var.
Yeni komando tugayları yolda
Yeni yapılanmanın ve profesyonel birliklerin TSK'nın sahadaki gücünü artırdığını kaydeden Çitlioğlu, "Konseptler değişiyor. Eskiden tankların içinde olduğu zırhlı birlikler daha önemli iken drone ve İHA'ların gelişmesiyle bu önemleri azaldı” dedikten sonra yeni komando birliklerinin de kurulacağının işaretini verdi.
© The Independentturkish
