Anayasa Mahkemesi (AYM), 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminde sokağa çıkanların, o sırada işlemiş olabilecekleri suçlardan sorumluluklarının olmadığına yönelik hükmün iptaline yönelik başvuruyu, oy birliğiyle reddetti.
CHP Grup Başkanvekilleri Özgür Özel, Engin Özkoç ve Engin Altay'la birlikte 127 milletvekilinin 2018 yılında yapmış olduğu başvuru, Anayasa Mahkemesi tarafından karara bağlandı.
23 Aralık 2017'de yayımlanan 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) 121. maddesiyle, darbe girişimi ve sonrasındaki eylemlere müdahale eden sivillerin cezai sorumluluğunun olmadığı belirtilmişti.
"Çoğunluk sağlanmadı, temel hak ve özgürlükler kısıtlandı"
CHP'nin başvurusunda, bu kuralın af niteliği taşıdığı ve bu nedenle de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) kabulü için tam üye sayısının 5'te 3 çoğunluğunun aranması gerektiği belirtilirken, yaşam hakkı ve işkence yasağı gibi temel hak ve özgürlüklerin sınırlandığı da ifade edilmişti.
Yüksek mahkemenin, kuralın af niteliği taşıdığı iddiasına yönelik değerlendirmesinde, "Dava konusu kural herhangi bir suça ilişkin olmayıp her türlü fiilin değil sadece darbe teşebbüsü ve terör eylemleri ile bunların devamı niteliğindeki eylemlerin bastırılması kapsamındaki fiillerin cezai sorumluluk oluşturmayacağını belirtmektedir. Dolayısıyla suç teşkil eden fiillerin kural kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir." ifadeleri yer aldı.
"Kural, egemenlik hakkına sahip çıkan vatandaşların zarara uğramaması için getirildi"
Kararda, yaşam hakkı ve işkence yasağı gibi temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırıldığı konusunda ise, darbe girişiminde hedefin devlet ve hükümet güçleri olması gibi istisnai ve sıradışı faktörün gündeme geldiği ifade edildi.
İptali istenen düzenlenmenin, yaşanan sıradışı ve istisnai durumun ortaya çıkarabileceği bir takım tereddütleri gidermek ve egemenlik hakkına sahip çıkan vatandaşların zarara uğrama ihtimalini bertaraf etmek için yapıldığını belirten AYM, sivillerin hukuka uygun bir eylem gerçekleştirdiğini de kaydetti. Düzenlemenin hukuk devletini ihlal eden bir yönünün bulunmadığına dikkati çeken yüksek mahkeme, başvuruyu oy birliğiyle reddetti.
Independent Türkçe
