Filistin Ulusal Yönetimi, kuruluşundan 26 yıl sonra ilk kez İsrail ile anlaşmalarını askıya aldı.
Tel Aviv yönetiminin Batı Şeria ve Ürdün Vadisi’ni ilhak etmeye hazırlandığı süreçte bu karara cevap olaral 1 aydır karşılıklı anlaşmaları askıya alan Ramallah yönetimi, nüfus kayıt güncellemelerinin İsrail’e gönderimini durdurdu.
Günlük olarak 1994 yılından bu yana Filistin otoritesi, yeni doğan bebeklere Filistin ulusal kimlik numarası almak ve nüfus cüzdanı, pasaport, ölüm belgesi ve sürücü belgesi edinmek için İsrail Savunma Bakanlığı’na bağlı ‘Sivil İdare’yi formlar gönderiyor.
Filistin İçişleri Bakanlığı, bu belgeleri ofisinden yayınlasa da Filistin topraklarındaki sınır geçişlerini ve yolları kontrol eden İsrail, Ramallah’ın kuzeyindeki Beit El yerleşim yerinde bulunan ana bilgisayara verileri girmedikçe tanınma işlemi gerçekleşmiyor.
Bununla birlikte Filistin Yönetimi, İsrail’e nüfus kayıt güncellemelerini göndermeyi durdurmasının yankıları, koronavirüs salgınının yayılmasını engelleme tedbirlerinin bir parçası olarak Filistin sınırlarının kapatılması ve dünyadan soyutlanması nedeniyle henüz duyulmadı.
Birkaç aydır Filistinlilerin, dünyaya seyahat etmek için bir durak sayılan Ürdün ile olan el-Kerame Sınır Kapısı’nın kapatılması nedeniyle ülkelerinden ayrılmaları ya da ülkelerine geri dönmeleri engelleniyor.
İçişleri Bakanlığı, durdurmadı
Filistin İçişleri Bakanlığı müsteşarı Yusuf Harb, bakanlığın bir aydır yeni doğanlar için form göndermediğini, ancak bakanlık ofisinin, başvuru sahiplerinde belge vermeyi durdurmadığını açıkladı.
Harb, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, Filistin pasaportunun dünyanın birçok ülkesinde resmi bir belge olarak kabul edildiğini söylerken, “Her gün yüzlerce yeni Filistinli bebek, İçişlerine kayıt yaptırıyor” dedi.
Sembolik siyasi uygulama
Yazar Cihad Harb da Filistin’in bu adımını ‘sembolik bir siyasi uygulama’ olarak nitelendirdi. Harb, “Bu durum, sınır geçişlerinin açılmasıyla ve Filistinlilerin yeni çocuklarının kimliklerini kaydetmek üzere yurt dışından dönüşleriyle daha açık hale gelen bir soruna yol açacak” dedi.
Filistinli sivillerin kayıt güncelleme verilerinin İsrail’e gönderilmesinin durdurulması, ne zaman sona erecek bilinmiyor. Durum, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın İsrail ile anlaşmalar hususundaki kararına bağlı.
Abbas’ın kararı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Batı Şeria’nın bazı kısımlarını ilhak etme ve İsrail’in bu topraklarda egemenliğini empoze etme kararına yanıt olarak geldi. İlhak planı, yerel ve uluslararası çevreler tarafından ‘Filistin devletini inşa etme imkanını yok edecek ve iki devletli çözümü ortadan kaldıracak’ bir plan olarak görülüyor. Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye ise planı ‘Filistinliler için varoluşsal bir tehdit’ olarak nitelendiriyor.
Netanyahu riske mi giriyor?
ABD yönetiminin İsrail’in ilhak planına verdiği desteğin azalmasıyla birlikte Ürdün de İsrail ile ilişkilerini sonlandırma tehdidinde bulundu. Avrupa ise Tel Aviv’le ilişkileri hususunda bazı imalarda bulunurken Netanyahu, hükümetteki ortağı ve İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz ile anlaşmazlığı ortasında ilhakın uygulanmasını ertelemeye doğru ilerliyor.
“Herkes, gelecek hafta İsrail yaklaşımını öğrenmeyi bekliyor” diyen Cihad Harb, Filistin liderliğinin Ürdün ve Avrupa’nın desteklediği sağlam bir tavra sahip olduğuna dikkati çekti.
Harb, Netanyahu’nun Washington’da planı reddeden seslerin ortaya çıkmasının yanı sıra Ürdün ile ilişkisini kaybetme girişiminde bulunmayacağına dikkati çekti.
İsrail uzmanı İsmet Mansur, “İsrail, Filistin otoritesinin, kendisiyle yaptığı anlaşmalardan tek taraflı olarak geri çekilemeyeceğine inanıyor” dedi.
Mansur, “İsrail, Filistin ilişkilerinin sonlanması durumunu geçici olarak görüyor. Durumun aylar içinde normale döneceği hususunda bahse giriyor. Küresel ret, Ürdün tehdidi ve İsrail hükümetindeki iç bölünme nedeniyle Tel Aviv ilhak planını uygulayamıyor” ifadelerini kullandı.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Kübra Şahin