Asya gribini önceden tahmin edip milyonlarca Amerikalının hayatını kurtaran bilim insanı: Hilleman

Kovid-19 dünyada hızla yayılırken, Asya gribi olarak adlandırılan H2N2 influenza virüsü dünyanın en büyük felaketlerinden olmuştu. Ancak Amerikalı Mikrobiyolog Maurice Hilleman, bu virüse karşı aşı bulup çok sayıda insanın hayatını kurtaracaktı

Maurice Hilleman laboratuvarında

1957 yılında, ikinci sınıf (H2N2) influenza virüsü nedeniyle dünya cehenneme dönmüştü. Birçok bilim adamı, virüsün yeniden biçimlendirme süreci içerisinde, yaban ördeklerine enfekte olduğu ve mutasyona uğrayarak insanlar için de ölümcül hale geldiğine inanıyordu.

Bu virüsün ilk vakası 1957'nin başlarında Çin’in güneybatısındaki Guizhou Eyaletinde tespit edildi.  Aynı yılın şubat ayında Singapur’a ve nisan ayında Hong Kong’a hızlı bir şekilde yayılıp Asya gribi olarak bilinen hastalığın ortaya çıkmasına neden oldu.

17 Nisan 1957 yılında, Hong Kong’da dehşete düşüren virüsün hızla yayılmasının haberleri New York Times gazetesinde yayınlanmasıyla birlikte, Amerikalı mikrobiyolog Maurice Hilleman, salgınının Amerika Birleşik Devletleri'ne doğru sıçrayacağını öngördü.

hileman 1.jpg
Virüsün ortaya çıktığı Doğu Asya bölgesi

 

Ertesi gün, Amerikalı bilim adamı, Japonya'daki Zama şehrinde bulunan askeri laboratuvarlarından birindeki bir sürü yetkiliyle irtibata geçti.

Bu durum karşısında, Amerikalı doktorlardan biri, Hong Kong’dayken virüse yakalanan Deniz Kuvvetlerinden bir askerin tükürüğünün bir miktarını alıp virüsle ilgili gerekli araştırmayı yapmak için ABD'deki Maurice Hilleman'a gönderdi. 

Washington'daki Walter Reed Ordu Araştırma Enstitüsü müdürü olan Maurice Hilleman, önceki yıllarda yaşamış farklı yaşlardaki insanların kan serum örneğine ulaşmayı başardı.

hileman 2.jpg
Maurice Hilleman’a ait bir fotoğraf

 

Araştırmaları sırasında, Hilleman yeni gripte nöraminidaz ve hemagglutininde diğer bilinen grip virüslerine kıyasla küçük değişiklikler olduğunu fark etti.

Dolayısıyla, Hilleman bu yeni grip türünden bahsederek ABD’yi istila edecek bir pandemi hakkında uyardı. Ancak, 1957 yılının ortalarında bu virüs öngörülmeyen sonuçlara yol açacaktı.

Hilleman, virüse karşı bağışıklığı olan insanları bulamamasına rağmen pes etmeyip araştırmalarını bir sürü sağlık örgütlerine yolladı.

Sonunda, 1889 yılında yayılan Rus grip salgınından kurtulan 70 ile 80 yaşları arasında olan ve anti-retroviral ilaçlarını alan bir grup insan bulabildi.

hileman3.jpg
1968 yılında bulunan aşı

 

Amerika’nın Asya gribi salgınına kaçınılmaz olduğunu açıklayan Hilleman, sert eleştiri ve tepkiler aldı.

Ancak bir şekilde ilaç şirketlerini zamanında aşı üretimi üzerinde çalışmaya ikna etti. Ayrıca, araştırmalarda kullanılacağı için çiftçilerden horozlarını öldürmemelerini talep etti.

Bilim adamları, yeni virüse karşı bir aşı geliştirmek için 1940'larda ortaya çıkan influenza aşılarının deneylerinden yararlandı.

Öte yandan, Hilleman Asya salgını ülkeye gelmeden önce aşı üretimini hızlandırma umuduyla araştırma sırasında düzenleyici ve denetleyici kuruluşların talimatlarını ihlal etmek zorundaydı.

hilaman4.jpg
Virüse karşı aşı

 

Maurice Hilleman’ın tahmin ettiği gibi, yeni virüs Amerika’ya Eylül 1957’de ulaştı.  

Ancak Hilleman’ın çabaları sayesinde çok sayıda insanın hayatını kurtaracak olan aşı kullanıma hazırdı.

Neyse ki o sırada salgın çok fazla yayılmadan virüse karşı olan ve çok sayıda Amerikalının hayatını kurtaracak aşı hazırdı.

Asya gribinin dünyada 1 ila 4 milyon arasında kişinin canını aldıığı tahmin ediliyor. ABD’de ise bu sayının 70 binde kaldığı biliniyor.

 

Al Arabiya'dan Independent Türkçe için çeviren: Gülbahar İbeş

DAHA FAZLA HABER OKU