Ay'ın arka yüzünü araştıran ilk yüzey aracı, uydumuzun yüzeyine dair yeni bilgiler açığa çıkardı.

Çin'in geliştirdiği uzay aracı, Ay'ın Dünya'dan bakıldığında sadece tek bir yüzünün görülmesi sebebiyle arkada kalan (ve Dünya'dan görülemeyen) tarafının kaya ve toz katmanıyla kaplı olduğunu ortaya koydu.

Böylelikle bilim insanlarının Ay'ın arka yüzüyle ilgili önemli bilgileri ilk kez teyit etmesini sağlanmış oldu. Bir yıl kadar önce Çin'in Chang'e 4 uzay aracı iniş yapana kadar Ay'ın bu kısmı sadece yörüngeden gözlemlenebiliyordu.

Sürekli meteor çarpan Ay'ın yüzeyindeki tortu tabakası bir milyar yıldan daha uzun zaman önce oluştu.

Science Advances isimli bilimsel yayında yayımlanan bulgular, bu gevşek tortu katmanlarını bazılarının kalınlığının 12 metreye vardığını gösteriyor.

Ay regolitine (regolit: kayayı kaplayan gevşek, heterojen, yapay materyaldir. İçerisinde toz, toprak, kırık kaya ve buna benzer materyaller bulundurur. -ed.n.) dair bilgilerin çoğu, NASA'nın Apollo ve Sovyetler Birliği'nin Luna görevlerinden sağlanmıştı. Şimdiye kadar bilim insanları, bu gözlemlerin Ay yüzeyinin diğer kısımlarında da geçerli olup olmadığından emin değildi.

Çalışmanın yazarlarından İtalya'daki Roma Tre Üniversitesi matematik ve fizik bölümü profesörü Dr. Elena Pettinelli, PA haber ajansına yaptığı açıklamada "Bu püskürtü veya tortular, Ay yüzeyinin oluşum evriminde yaşanan farklı çarpışmaların neden olduğu kraterlerden kaynaklanıyor" diyor.

Oldukça ilginç, çünkü bu olayların yüzeyin 40 metre altında yarattığı jeolojik diziyi gayet net görebiliyoruz.

Chang'e 4 (CE-4) uzay aracı 3 Ocak 2019'da Von Karman kraterine inmişti.

Chang'e 4'ün inişinden 12 saat sonraysa, 20 dereceye kadar eğimli tepelere ve 20 cm yüksekliğindeki engellere tırmanabilen hareketli keşif aracı Yutu-2 iniş bölgesini incelemek üzere faaliyete geçmişti.

Daha önce Ay'a yapılan inişler, uydunun Dünya'ya bakan yüzüne yapılmıştı.

Ay'ın Dünya'dan bakıldığında hiçbir zaman görünmeyen uzak yüzeyi, Ay yörüngesinden defalarca görüntülenmesine karşın Chang'e 4'ün inişine kadar yüzeyden araştırılmamıştı.

Yutu-2'nin keşif görevinin ilk iki gününde elde edilen verilere dayanan araştırmacılar, Ay yüzeyinin 24 metre derinliğine varan iri granüllü materyaller tespit etti.

Araştırmacılar, yüzey aracının yüksek çözünürlüklü fotoğraflarını ve 40 metreye varan yer altı radar taramalarını kullanarak Ay'ın "iç yapısına" dair bir resim oluşturmayı başardı.

Radar sinyalleri 40 metrenin ötesindeki derinliklere ulaşamasa da, araştırmacılar granüllü materyallerin daha da derinlere uzandığını düşünüyor.

Dr. Petrenelli, Yutu-2 yüzey aracından edinilen bilgilerin, Ay'ın Dünya'ya bakan yüzünde yapılan keşiflerden edinilen verilerle birleştirildiğinde, Ay yüzeyinin jeolojik tarihine ışık tutulmasına yardımcı olabileceğini belirtiyor:

Belki Ay'ın farklı bölgelerindeki olaylar silsilesini tarihsel olarak yeniden modelleyebiliriz.

Ajanslardan yararlanılmıştır

*İçerik orijinal haline bağlı kaldırarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik