Joaquin Phoenix'in BAFTA konuşması dilden dile yayılırken, anlaşılan bir başka "yankı" dönemine girmek üzereyiz.

Sektörün içinden çoğu beyaz, "Nasıl?!" diye feryat ediyor. "Nasıl fark yaratabiliriz? Bu delilik ne zaman DURACAK?"

Ben sözümü esirgemem. Bu "hüsran" ifadeleri ne kadar iyi niyetli olsa da, her yıl tekrar tekrar, bu döngüye girmemizin sebebine dair farkındalık olmaması şaşırtıcı.

Birçoğu gerçekten de değişim ister gibi görünen BAFTA seçmenlerinin, sorunun köklerinin üyeliğe uzandığını söyleyen argümanlarını işittim. Yeterince farklı ses yok, üyeliğe başvurmaları, başvurmaları ve başvurmaları gerekiyor.

Diğerleriyse bunun bir yaş meselesi olduğunu, seçmenin basitçe Britanya'da ezelden beri ödüllendirdiğimiz türden projelere akın ettiğini öne sürüyor: Savaş filmleri, daha "geleneksel" hikayeler ve geçmişi bu tarz ödüllerle dolu aktörler.

Ancak gerçekten de işleri düzeltme arzusu varsa bunun için tüm sektörü sarsacak ortak bir çaba gerekiyor. Geçen ay adayların (utanç verici biçimde) tamamen beyaz aktörlerden oluşmasına değinen BAFTA direktörü Emma Baehr, bunu "sektör çapında" bir sorun olarak nitelendirdiğinde neredeyse tam on ikiden vurmuştu. Ama sorun bundan da derin.

Beyaz tenli olmayan daha fazla kişinin seçmenliğe başvurmasını istemek ya da "daha fazla filmin çekilmesi ve yarışmaya katılması gerek" demek açıkça yetersiz kalıyor. Üst düzey yaratıcı kişiler, prodüktör/post-prodüktör veya yönetici rolünde 5 yıllık deneyim gerektiren kriterler (beyaz tenli olmayan ne kadar az insanın bu tür rollere erişebildiği düşünüldüğünde) epey kısıtlayıcı görünüyor.

Beyaz tenli olmayan yaratıcı kişiler başından beri bu sektörün dışında bırakılıyor. Onlara kendi fırsatlarını yaratmalarını ve şartları zorlamalarını söylemek işe yarar bir çözüm değil, sorumluluğu üstlerine yıkmak. Mesele sektörün beyaz tenli olmayan üyelerinin inisiyatif almadaki eksikliği değil, tam tersi.

İstatistikler sistematik bir sorun ortaya koyuyorsa verilerin toplanma biçimi de sorunludur. Geçen sene Ofcom, TV sektöründeki çalışanların sadece %81'inin etnisite verisinin ve yalnızca %69'unun engellilik bilgilerinin paylaşıldığına işaret ederek, "yayıncıların, çalışanlarının durumunu acilen daha iyi ve daha düzenli izlemesi gerektiğini" belirtti.

En başta bu tür istatistiklerin oluşturulması bile sorun teşkil ediyorsa, daha cesurca bir şey yapılmalı. Bu ne tür bir şey olmalı, emin değilim. BAFTA'nın Britanya Film Endüstrisi'nin (BFI) çeşitlilik standartlarını karşılamak için "En İyi Britanya Filmi" ve "En İyi Çıkış Yapan Britanyalı Yazar, Yönetmen veya Yapımcı" kategorilerinde denediği türden kotalar yardımcı olabilir.

Ancak daha önemlisi, Hollywood'un gözde beyazlarından biri (haklı biçimde) buna mecbur olduklarını söylediğinde, sektörün tepesindeki kimselerin bunu umursadığını 24 saatten daha uzun süre gösterebilmesi gerekiyor. Nihayetinde beyaz tenli olmayan insanlar bu sorunları yıllardır dile getiriyor.

Geçen yıl itibarıyla BBC'deki üst düzey isimlerin yüzde 6'sı etnik azınlık kökenliyken, ITV'de bu oran daha da düşüktü. The Work Foundation'ın haberine göre, etnik azınlıklar Britanya film sektörüne girişte ve sektörde ilerlemede tarih boyunca önemli engellerle karşılaşmış. İdari ve finansman fırsatları söz konusu olduğunda durum daha da kötüleşiyor.

Seçmenler ve BAFTA yöneticileriyle denetçileri; lütfen sorunu yapabileceği pek bir şey olmayan insanlara geri yüklemeyin. Bize, keşke daha iyi olsaydı, demeyin. Bize hayal kırıklığına uğradığınızdan (kendi amaçlarınız için) bahsetmeyin.

Gerçek bir hayal kırıklığı anlamlı değişime yol açardı. BAFTA ödül sürecini gözden geçirme sözü vermiş olsa da benzer çabaları geçmişte de gördük. Fark yaratabilecek kimselerin bunu gittikçe daha sıkıcı ve öngörülebilir kadrolara sahip ana akım filmleri geliştirebilmek için bir fırsat değil de yapılacaklar listesinde tik atılacak bir işten fazlası olarak gördüklerinden emin değilim.

Gelecek yıl bu zamanlarda belki büsbütün bir değişim görürüz, belki de görmeyiz. Ancak, Dialogue Books ve Little Brown yayımcılarından Sharmaine Lovegrove'ın bugün Twitter'da belirttiği gibi, "Avrupa ve Britanya yaratım sektöründe çalışan herkesin ofisine gittiğinde (Phoenix'in konuşmasını) dinlemek için birkaç dakika ayıracağını" ve sektörde beyaz olmayan bir avuç insana bakarak "iyi yönde bir değişime katkılarını düşüneceğini umuyorum."

Shand-Baptiste'nin tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: Joaquin Phoenix, BAFTA konuşmasında yüzde yüz haklıydı, şimdi sektör liderlerinin bunu eyleme dökmesi gerekiyor

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik