Tarım ve Orman Bakanlığı ve Orman Genel Müdürlüğü 11 Kasım 2019’da ‘Geleceğe Nefes’ adı altında bir ağaçlandırma kampanyası düzenledi.

Fikri beğenen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 11 Ekim’i ‘Milli Ağaçlandırma Günü’ ilan etti. 

Büyüyen kampanya bir rekor girişimine dönüştü. 11.11.2019’da 2023 noktada 11 milyon fidan toprakla buluşturuldu.

Kampanyadan iki rekor çıktı: Biri fidan sayısı, diğeri de bir saat içinde yapılan eylem.

Fotoğraf: AA

Uyarılar dikkate alınmadı

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sahip çıktığı kampanyaya uzmanlar ise mevsim şartları yüzünden karşı çıktı.

Fidan dikiminden önce Independent Türkçe’ye konuşan Türkiye Ormancılar Derneği Genel Başkanı Orman Mühendisi Hüseyin Çetin, ‘Milli Ağaçlandırma Günü’nün tarihinin doğru seçilmediğini söyledi.

Çetin, ülke genelinde mevsimin kurak gittiğini, kampanyada dikilecek fidanları sulamanın imkansız olduğunu belirterek, toprağa dikilecek 11 milyon fidanın en az 8-9 milyonun zayi olacağını ileri sürdü.

Ancak Çetin ve aynı görüşü paylaşan uzmanların uyarıları dikkate alınmadı. Canlı yayınla startı verilen kampanyada riskler göz ardı edilerek 11 milyon fidan dikildi.

Fotoğraf: AA

Rapor mart ayında hazır olacak

Fidan dikiminin üzerinden 2 ay geçtikten sonra, Tarım Orman-İş Sendikası Başkanı Şükrü Durmuş, kampanyada dikilen 11 milyon fidanın yüzde 90’ının kuruduğunu ifade etti.

Fidanların durumunu takip ettiklerini belirten Durmuş, “Türkiye genelinde 81 ilde il ve işyeri temsilcilerimiz, meslektaşlarımız bu sahalarda sayım yapıyor. Mart ayının sonuna kadar tüm veriler elimizde olacak ve durumu kamuoyu ile paylaşacağız” dedi.

Fotoğraf: Tarım Orman-iş Sendikası

Tespitlere göre fidanlar tutmadı

Independent Türkçe’ye kampanyada dikilen fidanların durumunu değerlendiren Şükrü Durmuş, şu ana kadar ellerine ulaşan verileri şu şekilde özetledi:

Dikilen fidanların tümü ibreli değil (çam türü yapraksız ağaçlar) Ağaçların tamamının tutup tutmaması su yürüme dönemi ile ilintilidir. Yapraklı dediğimiz ağaçlarda martın sonuna, hava durumuna göre nisan başına kadar beklemek gerekiyor. Ama çam ağaçlarının tutup tutmadıkları belli oluyor. 

Şu ana kadar yaptığımız tespitlere göre kampanyada dikilen fidanların yüzde 90’ı tutmadı. Örnek vermek gerekirse, Çanakkale, Ayvacık’ta fidan dikimini yola yakın bir alanda yapmışlar. Tamamının kuruduğunu görünce apar topar yeni bir çalışma başlatmışlar. Tamamlama yapıyorlar, alanda kuruyan fidanların yerine yenilerini dikiyorlar.

 

Ormancılık tekniklerine uyulmadı

Kampanyaya en başından beri karşı çıktıklarını ve yetkilileri uyardıklarını söyleyen Durmuş, şöyle konuştu:

O dönemde de açıklamalarda bu fidanların tutmayacağını, yağmurların yeteri kadar yağmadığını uygun bir zeminin olmadığını sırf rekorlar kitabına girmek için bu fidanların dikilmesinin doğru olmadığını söylemiştik.
Sırf popülist bir söylemle, ‘bir günde 11 milyon fidan diktik’ diyebilmek için bu yapılan çalışmanın ormancılık tekniğine uymadığını ve bu 11 milyon fidanın heder olacağını söylemiştik. Bu bilimsel bir öngörüydü. Mevsimin kurak geçtiği yağışların olmadığı bir dönemde bu kampanya, uyarılar kulak arkası edilerek yapıldı. Bakın biz geleceğe nefes olduk diyorlardı tam aksine geleceğin nefesini kestiler. Keşke biz yanılsaydık.

Fotoğraf: Tarım Orman-iş Sendikası​​​​​​​

Fidanlar usulüne uygun dikilmedi

Kampanyada fidan dikiminin de usulüne uygun yapılmadığını ileri süren Durmuş, şu ifadeleri kullandı:

Fidanlandırma bir teknik iştir. Yani saha tespit edilir, sahanın tahlilleri yapılır. Hangi tür fidan dikileceği belirlenir ve buna göre toprakla buluşturulur.

Bu kampanyada kuruyan fidanlar usulüne uygun dikilmemiş. Toplu dikmişler, aralarında yarım metre bile yok. Böyle fidan dikilmez. Bir fidan büyüyeceği düşünülerek, ne kadar alan kaplayacağı hesaplanarak dikilir. Fidan cinslerine göre dikim için aralık mesafeleri bellidir.

 

Durmuş'un açıklamalarının haber olmasının ardından Orman Genel Müdürlüğü de konuyla ilgili bir açıklama yaptı. 'Fidanlar kurudu' iddiasını yalanlayan bakanlık açıklamasında şu ifadeler kullanıldı: 

Bazı basın yayın kuruluşlarında ve sosyal medyada, 11 Kasım 2019’da gerçekleştirdiğimiz Geleceğe Nefes Seferberliği kapsamında, Türkiye genelinde dikilen 11 milyonu aşkın fidanla ilgili kamuoyunu yanıltıcı içerikte bilgiler paylaşılmaktadır.

​​​​​​​Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü koordinasyonunda dikilen fidanlar yine Orman Genel Müdürlüğü ekipleri tarafından izlenmektedir. Bugün itibarı ile dikilen 11 milyonu aşkın fidan yüzde 95 oranında tutmuş ve sağlıklı bir şekilde gelişimleri devam etmektedir.

Twitter'da 'Orman Mühendisi' adlı bir kullanıcı da fidanların kurumadığını ileri sürdü, "Haber sitelerinde, 11 Kasım 2019 da geleceğe nefes kampanyası kapsamında dikilen fidanların kuruduğu yönünde haberler okudum. Bu videoyu az önce çektim. Kim kurudu diyorsa buyursun gelsin, görsün. Sahanın tamamını dolaştım ama kuruyan fidan görmedim" ifadelerini kullananan 'Orman Mühendisi' Ankara'daki fidan dikme alanından çekilen bir de video paylaştı.