Libya'da kalıcı ateşkes ve siyasi istikrarın sağlanması amacıyla dün Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen zirvenin sonunda dokuz sayfalık sonuç bildirgesi açıklandı.
Bildirgede, katılımcı ülkelerin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararları altında Libya'ya silah ambargosunu uygulama taahhüdü ile ülkede koordinasyonun yolunu açacak adımlara yer verildi.
Ancak sonuç bildirgesine ek olarak, BM Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame’nin üzerinde çalışacağı 6 eylem planını detaylandıran dört sayfalık bir de ek belge yayınlandı.
Siyasi
Söz konusu belgede, tüm Libyalıların ülkelerinin yönetici, egemen, ekonomik, finansal, güvenlik ve askeri organlarını birleştirmek istedikleri belirtiliyor.
BM Libya Özel Temsilciliği’nin ülkede etkili bir yürütme organının yeniden kurulmasına yönelik seçenekleri araştırmak amacı ile Libyalı taraflar, Temsilciler Meclisi üyeleri ve Devlet Yüksek Konseyi ile diğer yerel taraflarla yoğun istişareler yürütmesi gerektiğine değiniliyor.
Bu ilk maddede, BM Libya misyonunun Suheyrat Anlaşması’na dayanarak, Ocak ayı sonuna kadar yurt dışında yapılacak ‘Libya siyasi diyaloğu’ için bir forum oluşturma süreci başlattığı açıklandı.
Bu forumun, Libyalı taraflarla yapılacak istişarelere dayanarak seçilecek 40 Libyalı temsilciden oluşacağı ifade edildi.
Söz konusu forumda, Fayiz es-Serrac liderliğindeki Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin (UMH) reform olanaklarının yanı sıra Kasım 2017'de Tunus'ta ulaşılan anlaşmayı temel alan bir hükümet kurulması için yeni bir başbakan ve iki başkan yardımcısının seçimine ilişkin tartışmalar yapılacak.
Belgede, yeni hükümete güven oluşması için Libya’nın doğusundaki Temsilciler Meclisi'ne sunulacağı ve yeni hükümetin kurulabilmesi için tüm tarafların rızasının alınacağı bilgisi yer aldı.
Bunun ardından, Libya Temsilciler Meclisi’nin Yüksek Seçim Komisyonu'nun kuruluşunun tamamlanması da dâhil geçiş sürecini bitirmek üzere gerekli mevzuatı onaylaması gerektiği belirtildi.
Ekonomik ve mali reform
Libya'nın ekonomik ve finansal kurumlarını birleştirmenin, güçlendirmenin ve onları daha şeffaf hale getirmenin ve bu yolda gerekli reformları uygulayabilmenin önemi vurgulandı.
Bu alandaki maddede, Libya Ulusal Petrol Şirketi (NOC) ve Libya Yatırım Otoritesi’nin (LIA) rolünü güçlendirme ve reform adımlarının ayrıntılarından bahsedildi.
Güvenlik
Güvenlik maddesi, Libyalı tarafların ateşkes çağrılarını kabul etmesini teşvik edecek adımlardan oluşuyor. Bu da, ülke genelindeki güvenlik durumunu istikrara kavuşturacak, silahlı grupların terhis edilmesi ve güvenlik kurumlarının yeniden birleşmesini de sağlayacak.
Bu yol, BM gözetiminde 5+5 askeri komitenin kurulmasını sağlayacak ilk adımı oluşturuyor.
İkinci adım, Libyalı olmayan unsurların savaş meydanından çekilmesiyle ateşkesin güçlendirilmesini sağlayacak.
Üçüncü ve son adım ise kalıcı bir ateşkes zemini hazırlamak için 5+5 şemsiyesi altında müzakerelerin başlatılmasını öngörüyor.
Silah ambargosu
BMGK kararlarına uygun olarak, silah ambargosuna uyma sorumluluğunun BM Yaptırımlar Komitesi ve uluslararası örgütün üye ülkelerinin sorumluluğunda olduğu vurgulandı.
Bu maddede, BMGK kararlarına uymanın silah ambargosuna yönelik ihlalleri azaltacağı ve ateşkesi desteklemek için güven yaratan bir faktör olacağına dikkat çekildi.
Berlin Zirvesi’ne katılanların, silah ambargosuna uyma konusundaki bağlılığı ifade edilen bu maddede, ambargonun izlenmesi ve Libya'da savaşan taraflara hiçbir silahın ulaşmamasını sağlamak için kara, deniz ve hava gözetimiyle gerekli çabaların yürütüleceği vurgulandı.
İnsan hakları
Son maddede, uluslararası insan hakları ve uluslararası hukuka saygının teşvik edilmesi, insani yardım çalışanları ve tıbbi personelin yardıma muhtaç insanlara ulaşmasına yardımcı olacak bir ortam oluşturulmasının gerektiği belirtildi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
