İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın talimatıyla Washington tarafından gerçekleştirilen İran Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani suikastı nedeniyle yapılacak saldırıların hedefinde olduğunu düşünüyor. Bu kapsamda ülkedeki tüm güvenlik ve askeri birimler, güney ve kuzeydeki tüm çatışma cephelerine gönderilmiş durumda.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, güvenlik önlemlerini takip etmek için Yunanistan ziyaretine ara vererek, yüksek askeri yetkililerin katıldığı ve İsrail’in karşılaşabileceği olası risklerin incelendiği güvenlik toplantısını yürütmek için hızlıca Tel Aviv’e döndü.
Suikastın hemen ardından Gazze ile güney cephesini korumaya alması uzun sürmeyen İsrail, Mısırlı arabulucular aracılığıyla, Hamas ve İslami Cihad Hareketi’ne sert bir uyarı gönderdi.
Hamas ve Cihad'a uyarı
Independent Arabia, Mısır İstihbarat Teşkilatı’nın başta Hamas ve İslami Cihad olmak üzere Gazze’deki gruplara mesaj gönderdiğini ortaya çıkardı. Gazze’nin “Mavi Şimşek” adlı suikast operasyonuna yanıt vermeyi aklından bile geçirmemesi konusunda uyarı niteliği taşıyan mesajda, bu gruplardan Gazze’yi İsrail’e bağlayan doğu sınırlarını korumaları istendi.
Mesaj, Gazze’deki grupların “Süleymani’nin kanını yerde bırakmamak” için misilleme yapmayı düşünmesi halinde İsrail’in buna askeri bir operasyonla karşılık vereceği uyarısını içeriyordu. Üstelik bu operasyon dâhilinde, Hamas ve İslami Cihad’ın merkezlerinin imhasını içerecek olan büyük bir saldırının gerçekleştirileceği vurgulandı. Bu yüzden bu grupların otokontrolü sağlamaları ve bu konuda taraf tutmamaları tavsiye edildi.
Söz konusu uyarı mesajının sebebi, İsrail güvenliğinin İran’ın Süleymani suikastına karşılık Suriye ve Gazze üzerinden yanıt vermeyi planladığını tahmin etmesi. İsrail medyasına göre, olayın üzerine İran’ın vereceği tepkinin İsrail’i de kapsayacağı düşünülüyor. Zirâ Netanyahu’nun suikast planı hakkında ABD tarafından daha önceden bilgilendirildiği tahminleri yürütülüyor.
Grupların cevabı
Gazze’deki gruplardan ise İsrail uyarısına iki farklı cevap geldi. İlk cevap, İslami Cihad Hareketi Genel Sekreteri Ziyad en-Nahale ve Hamas lideri İsmail Heniyye’nin, Süleymani’nin cenazesinde verdikleri cevaptı. Tahran’a giden iki lider, İran Dini Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'ye başsağlığı diledi.
İkinci cevap ise Hamas, İslami Cihad, Halk Kurtuluş Cephesi ve Halk Direniş Komitelerinin Süleymani’nin taziyesi için düzenledikleri meclis toplantısıydı. İran ile Filistin bayraklarının ve Süleymani’nin fotoğraflarının kaldırıldığı bu toplantıda, Fetih Hareketi’nin yokluğu dikkat çekti.
Hamas liderlerinden İsmail Rıdvan, “Kasım Süleymani suikastından ABD ve İsrail’i sorumlu tutuyoruz. Gazze olarak, Filistinlileri destekleyip buradaki grupların imkanlarını genişleten kişilere olan vefamızı koruyacağız” dedi. Rıdvan, “kişiler” derken Süleymani’ye atıfta bulunuyordu.
Yumuşak tepki
Siyasi analist Hussam ed-Decni, Hamas'ın dünya ülkeleriyle ilişkilerini iyi tutmak ve iktidarda kalmak istediği için Süleymani’nin ölümü karşısında yumuşak bir cevap verdiğini ifade etti. Heniyye’nin Tahran’daki konuşmasını ise, Hamas’ın ABD, Avrupa ve bazı Arap ülkelerine olan açılımı hakkındaki son gelişmelere uygun olarak klasik nitelikte olduğunu belirtti.
Heniyye, cenaze sırasında yaptığı konuşmasında “Suikastlar, İsrail’i bölgeden sürecek ve ABD zorbalığını durduracak olan direniş projesini kıramaz. Bu zorbalık, Süleymani suikastında kendisini açıkça belli etmiş; aynı zamanda İsrail’in bölgede işlediği suçlara da yeşil ışık yakmıştı” ifadelerini kullanmıştı.
İslami Cihad Hareketi’nin bu konuda yaptığı yorum ise üzüntüsünü belirtip Tahran’a taziye dileklerini iletmekten ibaretti. Bu yorumda aynı zamanda Süleymani’nin Gazze dâhili ve hâricindeki desteklerine de değinildi.
İran ile Cihad’ın oldukça yakın olduğunun bilinmesine rağmen, Genel Sekreter Ziyad en-Nahale, Süleymani’nin taziye evinde konuyla ilgili bir açıklama yapmadı. Analist Decni ise bu konuda, “Heniyye’nin konuşması zaten Cihad’ın da bakış açısını temsil ettiği için aynı şeylerin tekrar edilmesine gerek duyulmamış” dedi.
Gazze, cevabın bir parçası değil
Bir kaynağın Independent Arabia’ya yaptığı açıklamaya göre, Süleymani suikastına yanıt vermeyecek olan Gazze, bu konuda tarafsız kalacak. Zira Gazze, İsrail ile uzun vadeli bir ateşkese varmak için kaydettiği önemli ilerlemeyi sürdürmek istiyor.
Misillemenin veya yükselişin yalnızca Hamas ve Cihad’ın elinde olmadığına, Filistinli Direniş Grupları Ortak Odası’na bağlı olduğuna değinen kaynak, Gazze’deki grupların suikastın intikam kaynağı olmasını istemeyeceğine değiniyor.
Analist Hussam ed-Decni de bu konunun bizzat İran’ı ilgilendirdiği için cevap verecek olanın da yine İran olacağını, bu yüzden Gazze’nin suikasta yanıt vermeyeceğini doğruluyor. Bu yüzden de Gazze’den gelen yanıtların yumuşaklığını sürdüreceğini, yalnızca gerekli siyasi açıklamalarla ve dayanışma tutumlarıyla sınırlı kalacağına değiniyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Elif Turan
