Bağdat'taki gözlemciler, Irak Parlamentosu'nda Sünni ve Kürt partilerin katılımı olmaksızın ülkedeki yabancı güçlerin varlığını sona erdirmeye yasa tasarısıyla ilgili oylamanın yapılmasının ve Başbakan Adil Abdulmehdi’nin ‘net bir tavır ortaya koymayan’ konuşmasının ardından Şii siyasi güçlerin, Sünni ve Kürt tarafların itirazlarını görmezden geldiğini aktardı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Gözlemciler, ABD askerlerinin ülkeden çıkarılmasını amaçlayan yasa tasarısını parlamentodan geçirilmesiyle ülkeyi bölme yolunda ilk adımın atıldığı görüşünde.
Şii siyasi güçlerinin desteğiyle parlamentodan geçen yasa tasarısı, hükümeti ABD askerlerini Irak’tan çıkarmaya ve ülkenin hava sahasını herhangi bir nedenle kullanmalarını önlemeye mecbur bırakıyor.
Aynı şekilde ABD ile güvenlik anlaşmasını sona erdirmek için yasal işlemlerin başlatılmasının yanı sıra DEAŞ'la Mücadele Uluslararası Koalisyonu’nun (DMUK) operasyonlarını tamamen durdurmasının istemesini de öngörüyor.
"Süleymani’nin intikamı"
Diğer yandan yasa tasarısı, ‘İran Devrim Muhafız Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi El-Mühendis'in öldürülmesinin intikamı’ olarak görüldü.
Söz konusu siyasi tartışmaların yapıldığı Irak Parlamentosu'ndan böyle bir yasa tasarısı ilk kez geçerken siyasi temsil ve nüfus düzeyinde üç büyük partiden ikisi yasa tasarısına karşı çıktılar.
Sünni ve Kürtlere hainlik yakıştırması
Haşdi Şabi’ye yakınlığıyla bilinen Iraklı yazar Ahmad Abdulsada konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
"Kürt ve Sünni liderler ve yetkililer, Süleymani ve el-Mühendis’in cenaze törenine katılmadılar. Bugün de ABD güçlerinin Irak'tan çıkarılması yasa tasarısının görüşüldüğü parlamento oturumunda çoğunluğun sağlanmasını engellemek amacıyla yoklardı. Bu iki durum, sadece Sünni ve Kürt liderlerin vatanseverlik ruhunun eksik olduğunu göstermekle kalmıyor, aynı zamanda ABD’ye olan bağlılıklarını ve sadakatlerini de ortaya koyuyor. Süleymani ve el-Mühendis, Sünnilerin yoğunlukta olduğu şehirleri DEAŞ’tan kurtaran savaşçıların ön saflarındaydı. Aynı şekilde Süleymani, Erbil’i DEAŞ’ın elinden kurtaran adamdı. Kabul etmeliyiz ki Iraklı Şiiler artık ABD yönetiminin, savunucularının ve bu ülkeyi koruyanların kanını döken kibrin karşısında yalnızlar. Şiiler, düşmanlarının köleleri ve araçları olduklarını kanıtlayan siyasi ortakları tarafından ihanete ve hayal kırıklığına uğradıktan sonra artık sadece kendilerine ve bölgedeki müttefiklerine güvenmek zorundalar"
"Çözüm, bölünme"
Sünni siyasi güçler, yasa tasarısı oylamasına katılmaktan kaçınırken Kürt siyasi güçler yasa tasarısına açıkça karşı çıktı. Ancak her ne kadar iki taraf oturumu boykot etse de Şii siyasi güçlerin parlamentoda çoğunluğu sağlamaları nedeniyle yasa tasarısı onaylandı.
Parlamento'nun yasa tasarısını onaylamasından hemen sonra Iraklı Sünni blog yazarları sosyal medya hesapları üzerinden "Çözüm, bölünme" sloganını yaydı.
Iraklı blog yazarı Ahmed Hassan, Irak’taki Şii siyasi güçlerin İran’a yer açmak için ABD’yi ülkeden çıkarmak istediklerine işaret ettiği yazısında şu ifadeleri kullandı:
"Çözüm, bölünmedir. Ülkeyi paylaştığımız tarafların ruh hallerinin ve ideolojik eğilimlerinin merhametine kalmak istemiyoruz. (Irak’taki) Şii liderler, bugün İranlılardan daha İranlı olduklarını kanıtladılar"
ABD askeri üsleri
Ancak ABD’nin askeri varlığının genel olarak Kürt ve Sünni bölgelerde yoğunlaşması nedeniyle Şiilerin yoğun olarak yaşadıkları bölgelerde büyük bir varlığı bulunmuyor. Bu da Bağdat'ın ABD'nin Irak topraklarındaki askeri varlığını sona erdirme yasa tasarısını uygulayıp uygulayamayacağına dair çeşitli soru işaretlerini akıllara getiriyor.
Ayrıca ABD’nin özellikle Kürt ve Sünni bölgelerindeki askeri varlığına ilişkin bu yasa tasarısına, yanıt verip vermeyeceği de henüz belli değil.
Irak hükümetine terörle mücadele alanında danışmanlık yapan güvenlik uzmanı Hişam el-Haşimi konuya ilişkin şu değerlendirmede bundu:
"Parlamento, 2016 yılında imzalanan ve Irak'ın DMUK’a katılımını sağlayan anlaşmanın iptali için oylama yaptı. Söz konusu yasa tasarısında ABD veya başka yabancı güçlerin ülkeden çıkarılmasına dair herhangi bir işaret bulunmuyor"
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Seda Demiröz