Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido’nun kendini “Geçici Devlet Başkanı” ilan etmesi, ABD, Avrupa Birliği, Brezilya, Şili, Peru ve Kolombiya'dan destek gördü. Türkiye, Rusya, Çin, Bolivya ve Küba ise krizde Maduro'dan yana tavır aldı.
5 Ocak’taki yemin töreniyle Ulusal Meclis Başkanlığı’na gelen Juan Guaido’ya en fazla ses getiren destek şüphesiz Amerika Birleşik Devletleri’ninkiydi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Guadio’yu resmen tanıyacağına dair iddiaların bir süredir Amerikan basınında yer almasının ardından ilk resmi açıklama dün geldi.
The citizens of Venezuela have suffered for too long at the hands of the illegitimate Maduro regime. Today, I have officially recognized the President of the Venezuelan National Assembly, Juan Guaido, as the Interim President of Venezuela. https://t.co/WItWPiG9jK
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) January 23, 2019
Trump, Twitter hesabından yaptığı açıklamada Guaido’yu yeni Devlet Başkanı olarak tanıdığını ve "Venezuela demokrasinin tesis edilmesi konusunda baskı yapmak için ABD'nin ekonomik ve diplomatik gücünün tüm yetkilerini kullanacağını” söyledi.
Bunun üzerine mevcut Devlet Başkanı Nicolas Maduro ABD ile tüm diplomatik ilişkileri kestiklerini ve ABD'li diplomatların ülkeyi 72 saat içinde terk etmelerini istedi.
Türkiye
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, 24 Ocak’ta Türkiye saati ile 02:13’te Twitter’dan yaptığı paylaşımda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Maduro’yu arayarak kendisine desteğini sunduğunu söyledi:
Cumhurbaşkanımız, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’yu arayarak Türkiye’nin desteğini ifade etti ve “Maduro kardeşim! Dik dur, yanındayız” dedi.
— Ibrahim Kalin (@ikalin1) January 23, 2019
Türkiye, CB’mız Erdoğan’ın liderliğinde bütün darbe girişimlerine karşı ilkeli duruşunu koruyacaktır. #WeAreMADURO
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da canlı yayında yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Biz ülkelerin dışlanmasına karşıyız, bir ülkenin içişlerine müdahale edilmesine de karşıyız. Son zamanlarda bazı Latin Amerika ülkeleri ve ABD, Venezuela'nın içişlerine karışmıştır. Venezuela dünyanın en güzel ülkelerinden biridir. Şu andaki gelişmeler ise ciddi bir şekilde endişe veriyor. Biz Venezuela'nın ekonomisine de destek vermeye çalışıyoruz. Seçimle gelmiş bir başkan var, diğer taraftan meclis başkanı kendini başkan ilan ediyor. Bu bir kaosa yol açabilir. Cumhurbaşkanımız dün Maduro'yu arayarak desteğini iletti. Halka hitap ederken, Maduro da Cumhurbaşkanımızın aradığını söylemiş. İnşallah, Venezuela sükunetle bu durumu atlatabilir aksi takdirde vahim gelişmeler olabilir.”
Rusya
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, gazetecilere yaptığı açıklamada ABD ve bazı ülkelerin çeşitli bahanelerle Venezuela'ya yönelik baskıyı artırdığını söyledi ve ekledi:
“ABD'yi, Venezuela'ya yönelik olası bir askeri müdahale konusunda uyarıyoruz. Böyle bir adım felaket senaryosu olur. Venezuela bizim stratejik ortağımız ve böyle kalmaya devam edecek. ABD ve bazı ülkeler çeşitli bahanelerle Venezuela’ya yönelik baskıyı artırıyor. Bölgedeki ülkeler arasındaki farklılıkların derinleşme eğiliminde olduğunu gözlemliyoruz. Rusya, Venezuela ile işbirliğini sonlandırmayacak. Egemenliğini ve iç işlerine karışılmaması prensibini Venezuela ile birlikte koruyacağız.”
Avrupa
Batı’dan diğer bir destek de okyanusun öteki yakasından, Avrupa Birliği’nden geldi.
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, "Venezuela'da anayasal düzene uygun bir şekilde, acilen güvenilir ve özgür seçimlerle sonuçlanacak siyasi bir süreç başlatılmalıdır" çağrısında bulundu.
İngiltere'nin Avrupa ve Amerika'dan Sorumlu Devlet Bakanı Alan Duncan, Twitter hesabından yayımladığı mesajda, ''Venezuela'daki gelişmeleri dikkatle izliyorum'' dedi. Kendisini geçici devlet başkanı ilan eden Juan Guaido'nun Venezuela halkı arasında geniş desteği olduğunu savunan Duncan, "Siyasi kriz yeterince uzun sürdü. Şimdi bütün Venezuelalılar için barışçıl çözüme gidecek yolu bulma zamanıdır'' değerlendirmesinde bulundu.
I am following the situation in #Venezuela carefully. Juan Guaido has widespread support among Venezuelans. The political crisis has gone on long enough. Now is the time to find a way forward that leads to a peaceful solution for all Venezuelans.
— Sir Alan Duncan MP (@AlanDuncanMP) January 23, 2019
Danimarka Dışişleri Bakanı Anders Samuelsen de yine Twitter'dan yaptığı açıklamada, ''Venezuela'da yeni umut doğduğunu" söyleyerek, ''Danimarka daima meşru seçilmiş demokratik kurumları destekleyecek. Juan Guaido'nun dahil olduğu parlamentoyu da'' mesajını verdi. Samuelsen, ''güçlü bir açıklama'' için de AB ortaklarıyla çalıştığını kaydetti.
New hope in #Venezuela. #Denmark will always support legitimate elected democratic institutions- not least the parliamentary assembly including @jguaido Juan Guaido. Working for a strong #EU statement
— Anders Samuelsen (@anderssamuelsen) January 23, 2019
İran
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi ise yaptığı resmi açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"İran, Venezuela'nın iç işlerine yönelik her türlü dış müdahaleye ve yasalara aykırı, meşru olmayan adımlara karşıdır. İran, darbe girişimleri ve halka karşı yürütülen politikalarda Venezuela hükümeti ve halkını desteklemektedir."
Kasımi, Venezuela’daki her türlü siyasi ihtilaf ve sorunların bu ülke halkı ve hükümeti tarafından yasal ve barışçıl yollar takip edilerek hızlı bir şekilde çözülmesini temenni ettiklerini kaydetti.
Çin
Pekin’de bir basın toplantısı düzenleyen Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, arafları mantıklı ve soğukkanlı hareket etmeye çağırdı.
Hua, "Çin tarafı, Venezuela hükümetinin ülkenin ulusal egemenlik, bağımsızlık ve istikrarını korumaya yönelik çabalarını destekliyor, Venezuela'ya dış müdahale karşı çıkıyor" ifadelerini kullandı.
Latin Amerika
Venezuela’nın kıta komşusu Latin Amerika ülkeleri de “destek” konusunda ikiye bölünmüş durumda.
Brezilya, Kolombiya, Şili, Peru ve Arjantin, 35 yaşındaki politikacı Guaido’ya destek çıkarken, “Geçici devlet başkanlığı” ilanına ilk karşı çıkan ülkelerden biri komşu Bolivya oldu.
Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, sosyal paylaşım sitesi Twitter'dan yaptığı açıklamada, Venezuela'nın emperyalist bir saldırıyla karşı karşıya olduğunu savunurken Venezuela halkıyla dayanışma mesajı verdi.
Morales, "Emperyalizmin bir kez daha tırnaklarını demokrasinin ve Güney Amerika halklarının kendi kaderini tayin hakkının boğazına geçirdiği bu kritik saatlerde Venezuela halkının ve Nicolas Maduro'nun yanındayız. Güney Amerika ülkeleri bundan böyle ABD'nin arka bahçesi olmayacak." diye yazdı.
Nuestra solidaridad con el pueblo venezolano y el hermano @NicolasMaduro, en estas horas decisivas en que las garras del imperialismo buscan nuevamente herir de muerte la democracia y autodeterminación de los pueblos de #Sudamérica. Nunca más vamos a ser patio trasero de #EEUU.
— Evo Morales Ayma (@evoespueblo) January 23, 2019
Guaido’nun açıklamasını “darbe teşebbüsü” olarak değerlendiren Küba ise Maduro’ya “tam destek” verdiklerini açıkladı.
“Venezuela anayasasıyla uyumlu olarak seçilmiş otoriteleri tanıyacağız” ifadesini kullanan Meksika’da Devlet Başkanlığı Sözcüsü Jesus Ramirez Cuevas “"Venezuela'daki kriz konusunda tarafsız yaklaşımımızı sürdüreceğiz. Meksika hükümeti Venezuela'da durumu yakından izlemektedir. Şu ana dek ülkeyle ve hükümetiyle olan diplomatik ilişkilerimizde bir değişiklik söz konusu değildir" dedi.
