Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) bulunan 4 parti,1915'te yaşanan olayları "Ermeni soykırımı" olarak tanıyan ve ABD Senatosu'nun onayını alan tasarıyı kınadı.

TBMM Genel Kurulu'nda, 2020 Mali Yılı Bütçe görüşmeleri sürerken, dün ABD Senatosu'nun 1915 olaylarına ilişkin aldığı karara tepkiler geldi.

AK Parti Grup Başkanvekili Eminakbaşoğlu, Amerikan Senatosu'nda alınan karara, Mehmet Akif Ersoy'un 'Tükürün' şiirinden bir kesit okuyarak tepki gösterdi. Eminakbaşoğlu, "Mehmet Akif yüz yıl önce en güzel cevabı vermiş. Kuva-yi Milliye ruhuyla yüz yıl öncesindeki duygu ve düşüncelere biz de milletçe ve devletçe aynen sahip çıkıyor ve haykırıyoruz. Biz Amerikan Senatosu'nun bu kararını keenlemyekûn olarak yok hükmünde görüyor ve bu karara tükürüyoruz" ifadelerini kullandı.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay ise karara ilişkin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan, bu milletin, meclisin şanına ve şerefine yakışır bir refleks beklediklerini söyledi.

Daha sonra TBMM Genel Kurulu'nda, Mecliste grubu bulunan AK Parti, CHP, MHP ve İYİ Parti'nin kararı ile, ABD Senatosu'nun 1915 olaylarına ilişkin aldığı 'soykırım' kararı kınandı.

Genel kurulda ortak bildiriyi, TBMM Başkanvekili Celal Adan okudu.

Kabul edilen karar metninde, "ABD Senatosunun, tarihi gerçekleri saptırmak suretiyle uluslararası hukukun temel kurallarını yok sayarak, sözde Ermeni soykırımı iddiaları konusunda kabul ettiği kararı Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak esefle kınıyor ve reddediyoruz" denildi.

Hukuki hiçbir değeri bulunmayan ve müteakip seçim dönemi sonrasında oluşacak Senatoyu bağlamayacak bu kararın, açıkça kirli bir siyasi oyunun parçası olduğu belirtilen metinde, "Bu, keyfi ve gündelik politikanın basit çıkarları temelinde tarihi okumaktan ibaret değersiz bir tavırdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi, tarihi olaylar hakkında hüküm vermenin parlamentoların işi olmadığı görüşünü tekrar etmektedir" ifadesine yer verildi.

Sözde Ermeni soykırımı karar tasarısının daha önce de birçok kez ABD Senatosuna geldiği ve reddedildiği hatırlatılan metinde, şunlar kaydedildi:

Manidardır ki, ABD çıkarları ne zaman Türkiye'nin politikalarıyla ters düşse bu konu Senato gündemine getirilmektedir. Esasen mesele, Ermeniler ve 1915 olayları meselesi değildir; Ermeniler de tarihi olaylar da ABD Senatosunun umurunda değildir; Türkiye, aziz milletimizin iradesine göre değil de ABD'nin taleplerine uygun politika geliştirse ne Ermeniler ne de 1915 olayları ABD Senatosunun gündemine gelecektir.

Türkiye'nin tutumunun bu konuda net ve belli olduğu kaydedilen metin, şöyle devam etti:

Tarihi gerçekler merak ediliyor ve önemseniyorsa, bilim adamları güvenilir araştırmalarla dünya kamuoyunu bilgilendirebilir. Türkiye zengin arşivlerini Ermeniler dahil bütün araştırmacılara açmıştır ancak Ermenistan'ın en önemlileri dahil araştırmacılara arşivleri açılmamıştır. Bilgi ve belgeleri gizleyerek, kara propagandaya ve ırkçı yaklaşımlara boyun eğmek ABD Senatosu dahil parlamentolara yakışmaz. Türkiye ve ABD arasında uzun yıllara dayalı stratejik müttefikliğin ve dostluğun, karanlık hesaplara alet edilerek tahrip edilmesinden büyük üzüntü duymaktayız. ABD Senatosu artık kendi tarihine kattığı bu kirli vicdan yüküyle yaşamak zorundadır. Türkiye, ABD Senatosunun bu kararını ve benzeri türden baskı araçlarını hiçbir şekilde dikkate almaksızın, bölgesindeki milli çıkarlarını ve güvenliğini korumaya kararlılıkla devam edecektir. 

ABD Senatosunun bu kararı hem tarih hem hukuk açısından hem de Türk milleti ve insaf sahibi dünya halkları nezdinde yok hükmündedir. Bu karara karşı milletimizin ortak kararlılığını ve dayanışmasını ifade ettiğimizi, Türkiye'nin, uluslararası mütekabiliyet çerçevesinde gereken karşılığı vermesinin tabii bir hak olduğunu kamuoyuna duyururuz. Bu düşüncelerle, ABD Senatosunun mezkur kararının tümüyle kınanmasını, reddini, yok hükmünde sayılmasını ve yüce Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından alınan kararın Resmi Gazete'de yayımlanması hususunu Genel Kurulun tasviplerine arz ederim.

HDP: Kararı kabul etmiyoruz

Anadolu Ajansı, söz konusu kararda HDP'nin de imzasını olduğunu abonelerine duyurdu. Ancak HDP bir açıklama yaparak "AKP, MHP, CHP ve İYİ Parti'nin ABD Senatosu'nda kabul edilen Soykırım Yasa Tasarısına ilişkin Meclis’te aldıkları kararı kabul etmiyor, ‘Hayır’ oyu veriyoruz. Bu topraklarda yaşanan soykırım ve tüm acılarla yüzleşilmesi çağrısı yapıyoruz" dedi.

HDP Grup Başkanvekilleri Fatma Kurtulan ve Saruhan Oluç imzasıyla yayımlanan açıklamada şunlar kaydedildi:

Hazırlanmış olan Başkanlık Tezkeresine destek vermiyoruz.

Çünkü tarihteki bu “Büyük Felaket”le yüzleşmenin yolunun çeşitli ülke Meclislerinde alınan bu tür kararlardan geçmediğini düşünüyoruz. Ne ABD Kongresi’nin kabul ettiği yasa ne burada hazırlanan bildiri hakikati bulmaya ve yaraları sarmaya hizmet ediyor.

Böyle büyük bir acının uluslararası iktidar manevralarına malzeme kılınmasına yönelik girişimleri doğru bulmuyoruz. Yapmamız gereken böyle manevraları engelleyecek şartları yaratmaktır. Bu mümkündür ve gereklidir.

Biz Ermeni halkının yaşadığı büyük acıyla ilgili bütün hususların bu ülkede özgürce araştırılmasını ve tartışılmasını istiyoruz. Bunu yapamadığımız sürece başka mecraların bu amaçla kullanılacağı açıktır. Bu sorun ve bu acılar bizimdir, tartışacak olanlar da bizleriz. Yüzleşebilirsek yaraları iyileştirebiliriz.

Özgür tartışmanın ve acıları paylaşmanın toplumsal barış için hayati önem taşıdığına inanıyoruz.

Bu Meclis bunun için öncülük yapabilir, yapmalıdır da. Bu konuda her türlü katkıyı sunmaya ve sorunluluğu üstlenmeye hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz.

Independent Türkçe