Biden; "Putin yanıldı, hazırlıklıydık"

Amerika, başından itibaren İngiltere ile beraber davranıyor.

Ukrayna'daki işbirlikçi Zelenski hükümetiyle anlaşıyor. 

Almanya'nın mesafeli tutumunu, Fransa'nın arabulucu tutumunu engelliyor.

Doğu Avrupa'daki NATO ortaklarından başlayarak, diğer NATO üyesi ortaklarıyla "gizli", "açık" türlü yöntemleri kullanarak askeriyle, füzesiyle, uçağıyla, türlü silahıyla Ukrayna'ya yerleşiyor.

Amerikan korosu bütün bunları yaparken Rusya'nın Ukrayna'ya gireceği nakaratını tekrarlıyor.  

Buna karşın Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkovi, "Ukrayna'ya saldırma veya işgal etme planları veya niyetleri olmadığını" savunuyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, "Batının agresif yaklaşımı devam ederse askeri-teknik önlemlerle karşılık vereceklerini" söylüyor; ancak Amerika'nın ve müttefiklerinin 'kırmızı şalını' gören Putin beklemenin zararlı olduğuna karar veriyor ve "düğmeye basıyor"...  

Biden'ın birazda övünerek ifade ettiği gibi 'Putin yanıldı mı?'; bunu tam kestirmek zor.

Ancak Amerika'nın ve müttefiklerinin Ukrayna'da mevzilenmede dahil üst düzeyde desteği olmasa Ukrayna'nın direnmesinin mümkün olmadığını bilmek için kâhin olmaya gerek yok.

Anlaşılan Putin belki de tam olmasa bile durumu fark ediyor ve hemen harekete geçiyor.

 
Biden'in dediği gibi hazırlık yapılmış mı? Yorumsuz bir bilgi notu

Rusya… Ukrayna'yı Donbas'ta yaşayan Ruslara ayrımcılık yapmakla ve bölgede Türkiye yapımı silahlı insansız hava araçlarını kullanmakla suçluyor.

Ekim ayında Kremlin'den Türkiye'ye "Bölgedeki istikrarsızlığa katkıda bulunma" tepkisi gelmişti. ¹

2014'de Ukrayna ile Rusya arasında ilk çelişkiler başladığından bu yana NATO, Baltık ülkeleri arasındaki üyelerini güçlendirmeye öncelik veriyor.

Öyle ki dört taburluk uluslararası askeri gücü Letonya, Litvanya, Estonya ve Polonya'ya konuşlandırdı.

Uluslararası güce Kanada, Almanya, İngiltere ve ABD'den askerler katıldı.

Bu askerlerin ilk aşamada, NATO'dan daha fazla asker gönderilene kadar harekete geçecek birlikler olduğu belirtiliyor.

Kanada Özel Operasyon Komutanlığı'ndan bir sözcü Reuters Haber Ajansı'na, "Ülkesinin Ukrayna'yı 2020'den bu yana askeri olarak doğrudan desteklediğini" söyledi.

Kanada'nın 2015'den bu yana 200 askeri de eğitim amaçlı Ukrayna'da bulunuyor.

Kanada pazartesi sabahı itibariyle "özel amaçlı bir askeri birliği" Ukrayna'ya konuşlandırdı.

Estonya Başbakanı Kaja Kallas, geçen hafta yaptığı açıklamada NATO müttefikleri ile "Olası bir saldırıya karşı ülkesindeki NATO birliklerinin sayısını arttırmayı görüştüklerini" söyledi.

ABD füze ve ağır silahlarını sattığı NATO üyeleri Estonya, Letonya ve Litvanya'yla "üçüncü ülkelere satışı" engelleyen maddelerle ilgili güncelleme yaptı.

Böylece olası bir askeri hareketlilik halinde bu ülkelerden Amerikan yapımı ağır silahların ve füzelerin Ukrayna'ya gönderilmesinin yolunu açtı.

Buna göre Estonya Javel'in anti-tank füzelerini, Litvanya Stringer füzelerini ihtiyaç halinde gönderebilecek.

Aynı izin İngiltere'ye de verildi. Ancak hangi silahların gönderileceğine dair detaylar paylaşılmadı.

Bu anlaşmaya göre ABD yapımı silahların üçüncü ülkelere satışı ve buralarda kullanılması için ABD Dışişleri Bakanlığı'nın onayı gerekiyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, bu iznin Ukrayna için dört ülkeye verildiğini açıkladı.

Danimarka ise geçen hafta, Litvanya'ya dört tane daha F-16 savaş uçağı ve bir savaş gemisi göndereceğini duyurdu.

Rusya'nın Ukrayna sınırındaki hareketliliği, son dönemde NATO'yla daha yakın bir ilişki içine giren Finlandiya ve İsveç'te ittifaka üye olup olmamak gerektiğine yönelik tartışmaları artırdı.

Ancak bu konuda henüz net bir açıklama gelmedi. İsveç, bir yandan da olası bir tehdide karşı yüzlerce askerini hafta sonu boyunca Baltık Denizi'ndeki Gotland Adası'na taşıdı.

Reuters Haber Ajansı'na konuşan iki NATO diplomatına göre, muhtemelen gelecek ay üye ülkelerin savunma bakanları bir araya gelerek Romanya'daki NATO Merkezi'ne daha fazla asker gönderme gerekliliği konusunu masaya yatıracak.

2017'den beri operasyonel olan merkezde savaşmaya hazır askerler görev yapmıyor; sadece komuta merkezi olarak kullanılıyor.

İngiltere, Ukrayna'ya silah gönderiyor

İngiltere Savunma Bakanı Wallace, Rusya'ya karşı savunmasını güçlendirmesi için Ukrayna'ya kısa menzilli tanksavar füze gönderileceğini açıkladı.

Küçük bir İngiliz askeri birliği de Ukrayna'ya eğitim vermeleri amacıyla gönderilecek.

2015'den beri onlarca İngiliz birliği, askerlerin eğitimlerinin sağlanması için Ukrayna'ya gönderildi.

Aynı zamanda İngiltere 2014 yılında… Ukrayna'nın donanmasını güçlendirmeye söz vermişti.

17 Ocak Pazartesi günü türünün ne olduğu açıklanmasa da ilk hafif tanksavar silahların gönderildiği dile getirildi. ²

'Köpeksiz köyde değneksiz gezmenin' kabul edilemezliği

ABD ve müttefikleri, Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Slovakya, Macaristan ve Romanya'yı siyasi bir tercihle NATO'ya almıştı.

Romanya'dan Estonya'ya, Baltık ülkelerine kadar Rusya'yı kuşatmıştı.

Yetinmemiş Ukrayna'ya girmişlerdi.

Öyle ki Rusya ve Putin'i denebilir ki dar bir alana sıkıştırma amaçlanıyordu.  

Putin, Ukrayna'nın NATO'ya bağlanmasına göz yumsa, bu Rusya'nın Karadeniz'le ilişkisini kopması, ABD'nin bölgedeki gücünün katlanması, Rusya Federasyonu'nun parçalanmasına biraz daha yaklaşılması demekti.

Federasyonun parçalanmaması için net bir tutum takınsa, en azından "bağımsız" kalması için Ukrayna'ya girerse bu kez ağır bir ambargo, yasak ve tecritle karşılaşacaktı.

Öte yandan örnekler çok tehlikeliydi.

İşte çok halklı, çok inançlı, çok kültürlü Yugoslavya parça parça edilmişti. Uyduruk gerekçelerle Irak bombalanmış, bir milyonun üzerinde insanın öldürülmesiyle Irak kan gölüne çevrilmişti.

Ya Afganistan, Libya, Suriye, Yemen…

Anlaşılan şimdi Ukrayna üzerinden sıra Rusya'da idi.

Sonra sıra Çin'e gelecekti.

Rusya'nın ekonomik üretim düzeyi zayıftı. Parçalanabilirdi. Yalnız kalan Çin'i ezip kontrol altına almak kolay olacaktı.

Bütün bunlar Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra olmuştu.

'Olmuştu', çünkü yağmacı, büyük emperyalist güçlerin önünü alacak, denge unsuru olacak bir Sovyetler Birliği veya benzeri bir ülke yoktu.

Dünya ölçeğinde siyasi, askeri ve ekonomik olarak kuvvetler ilişkisi vahim denecek düzeyde orantısızdı.

Rusya'nın kaybedilmemesi hayatiydi.

Önü alınamaz şekilde 'Köpeksiz köyde değneksiz gezeceklerdi' artık.

 
Rusya'yı bekleyen

Rusya'yı aptallar yönetmiyor. Putin ise hiç aptal değil…

Ortadoğu'da kurduğu ilişki biçimlerini anımsayalım. Hesaplı, temkinli, unutmayan, sabırlı, alacağı tavrın zamanını ve sırasını beklemesini bilen, fevrilik imajı vermemeye dikkat eden bir devlet etme biçimi aşikardı.

Başka türlü davranması mümkün müydü; koşullarını tam bilemiyoruz. Ancak hızlı davrandığı gibi, en sorunlu ve en zorlu yolu seçti. 

Ambargo, yasak, propaganda, algı yönetimi ve benzeri diğer karşı çalışmaların Rusya'yı yıpratmaktan öte son derece kötücül koşullarda yaşamaya mahkûm edeceği biliniyor.

ABD Dışişleri Bakanı, Zelinski'nin tüm sızlanmalarına karşın, 'Rusya ile savaşa neden olacağı gerekçesiyle Ukrayna hava sahasının kapatılmayacağını' açıkladı.

Kanımca Amerika ve müttefikleri 'sınırlarının' mesajını verdiler.

 

 

^Kaynaklar:

^{1. Türkiye şu an tarafsızlık modeli çiziyor. Öte yandan Ukrayna savaşla ilgili açıklamalarında Rusya silahlı güçleriyle süren çatışmalarda Bayraktar İHA'ları kullandıklarını açıklamaya da devam ediyor. Ukrayna'nın Türkiye'yi taraf olmaya çekici provokatif açıklamaları bir yana, Türkiye bu süreçte Montrö Sözleşmesi'ni koruyan bir tutum takındı.}

^{2. BBC, TURQUİE diplomatique, Şubat 2022, sayı;154.}

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.