Dünya, küresel bir pandeminin ortasında bugün Dünya Kadınlar Günü'nü kutlayacakken, ortada kesin bir gerçek var: Kovid-19 krizinin kadın yüzü.

Pandemi, kadınların ve kızların karşı karşıya olduğu derin eşitsizlikleri daha da kötüleştiriyor ve cinsiyet eşitliğine yönelik yıllarca sürede sağlanan ilerlemeyi siliyor.

Kadınların pandeminin en sert vurduğu sektörlerde çalışma ihtimali daha yüksek. Dünyanın dört bir yanında ön saftaki temel hizmet çalışanlarının çoğu kadın; çoğu da ırksal ve etnik olarak ötekileştirilmiş gruplardan geliyor ve ekonomideki basamakların en altındalar.

Kadınlar işlerini kaybetmeye yüzde 24 daha açık ve gelirlerde daha hızlı düşüşten mustarip. Zaten yüksek olan cinsiyete dayalı maaş farkı, sağlık sektörü de dahil olmak üzere genişledi.

Ücretsiz bakım işleri, evde kalma talimatları ve okullarla çocuk hizmetlerinin kapatılması nedeniyle önemli ölçüde arttı. Milyonlarca kız asla okula dönemeyebilir. Anneler, özellikle de bekar anneler, şiddetli sıkıntı ve kaygıyla karşı karşıya kaldı.

Hızla artan aile içi istismar, insan ticareti, cinsel istismar ve çocuk evlilikleriyle birlikte pandemi, dünya çapında kadınlara karşı paralel bir şiddet salgınını da tetikledi.

Bu arada kadınlar sağlık çalışanlarının çoğunluğunu oluştursa da, yakın zamanda yapılan bir araştırma Kovid-19 görev güçlerinin yalnızca yüzde 3,5'inin eşit sayıda erkek ve kadın bulundurduğunu ortaya koydu. Pandemiye dair dünya çapındaki haberlerde, her 5 uzman kaynaktan sadece biri kadındı.

Tüm bu dışlamanın kendisi bir acil durumdur. Kadınların liderliğini ve eşit katılımını ilerletmek için dünyanın yeni bir çabaya ihtiyacı var. Böyle bir eylemin herkese fayda sağlayacağı açık.
 

Kovid-19'a verilen yanıt, kadınların liderliğinin gücünü ve etkinliğini vurguladı. Geçen yıl boyunca, kadın liderlere sahip ülkelerde yayılma oranları daha düşüktü ve bu ülkeler genellikle iyileşme açısından daha iyi bir konuma sahip oldu. Kadın örgütleri, özellikle topluluk düzeyinde bilgi ve kritik hizmetler sağlamada çok önemli boşlukları doldurdu.

Her yerde, kadınlar hükümette liderlik yaptığı zaman sosyal korumaya daha çok yatırım yapıldığını ve yoksulluğa karşı daha fazla yol kat edildiğini görüyoruz. Kadınlar parlamentodayken ülkeler iklim değişikliği konusunda daha zorlayıcı politikalar benimsiyor. Kadınlar barış masasındayken, anlaşmalar daha kalıcı oluyor.

Yine de kadınlar, dünya çapında ulusal parlamenterlerin yalnızca dörtte birini, yerel yönetim üyelerinin üçte birini ve kabine bakanlarının yalnızca 5'te birini oluşturuyor. BM araştırması, mevcut gidişatla 2063'ten önce ulusal yasama organlarında cinsiyet eşitliğine ulaşılmayacağını gösteriyor. Hükümet başkanları arasında tam bir eşitlik sağlanması bir yüzyıldan epey uzun sürecek.

Daha iyi bir gelecek, bu güç dengesizliğinin ele alınmasına bağlı. Kadınlar, hayatlarını etkileyen kararlar konusunda yetkili olarak söz söyleme hakkına eşit şekilde sahip. Birleşmiş Milletler liderliğinde cinsiyet eşitliğini sağlamış olmaktan gurur duyuyorum.

Pandemideki iyileşme süreci, bizim yeni ve eşit bir yol çizme şansımız. Destek ve teşvik paketleri, bakım altyapısına yapılan artan yatırımlar da dahil olmak üzere özellikle kadınları ve kızları hedeflemeli. Kayıtlı ekonomi, yalnızca kadınların ücretsiz bakım çalışmaları tarafından desteklendiği için işliyor.

Bu krizi atlatırken kapsayıcı, yeşil ve dayanıklı bir geleceğe giden yolu çizmek zorundayız. Tüm liderleri 6 temel yapı taşını hayata geçirmeye çağırıyorum:

1) Özel tedbirler ve kotalar yoluyla şirket kurullarından parlamentolara, yüksek öğrenimden kamu kurumlarına kadar eşit temsili sağlayın

2) Bakım ekonomisine ve sosyal korumaya önemli ölçüde yatırım yapın ve Gayrisafi Yurtiçi Hasılayı evde yapılan işi görünür ve sayılır hale getirmek için yeniden tanımlayın

3) Emek piyasasına, mülkiyet haklarına ve hedeflenen kredi ve yatırımlara erişim de dahil olmak üzere kadınların ekonomiye tam katılımının önündeki engelleri kaldırın

4) İşçi ve toprak haklarından şahsi statüye ve şiddete karşıtı koruma önlemlerine kadar her alanda tüm ayrımcı yasaları yürürlükten kaldırın

5) Her ülke, kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddeti ele almak için bir acil müdahale planını yürürlüğe koymalı ve bu musibeti sona erdirmeye yönelik finansmanı, politikaları ve siyasi iradeyi hayata geçirmeli

6) Zihniyetleri değiştirin, halk bilincini artırın ve sistematik önyargıya meydan okuyun

Dünya, nesillerdir süren köklü ve sistematik ayrımcılığı geride bırakma fırsatına sahip. Eşit bir gelecek inşa etmenin zamanı geldi.

* António Guterres, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri

António Guterres'in makalesinin tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: Pandemide en büyük darbeyi kadınlar aldı; işte sistematik ayrımcılığı sona erdirmek için 6 maddelik planım

independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Onur Bayrakçeken