Trump'ın DSÖ'den çekilme kararına bilim dünyasından tepki: Aşı bulma çalışmaları olumsuz etkileniyor

Uzmanlar, ABD'nin DSÖ ile ilişkisini kesme kararının koronavirüsle mücadeleyi ve aşı bulma çalışmalarını etkileyeceğini vurguladı

Karikatür: Ingram Pinn/Financial Times

ABD Başkanı Donald Trump'ın Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile ilişkisini sona erdireceği duyurusu, bilim dünyasının tepkisine yol açtı.

AFP'ye konuşan uzmanlar, kararın koronavirüsle (Kovid-19) mücadele edilen bir dönemde DSÖ'nün aşı bulunması için yaptığı çalışmaları olumsuz yönde etkileyeceğini vurguladı.

DSÖ ise ABD'nin bu hamlesi sonrasında diğer ortaklarına yoksul ülkelerdeki sağlık hizmetlerini karşılayabilmek için telafi çağrsında bulundu.

ABD, Kovid-19 salgınını ortasında DSÖ'den çekilirken, Başkan Trump DSÖ'yü düşük bütçeli ve sağlık hizmetleri kötü olan yoksul ülkelerden mahrum bırakıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Çin'de ortaya çıkan virüsle ilgili DSÖ'ye suçlamalarda bulunan Trump, "Gerekli reformları yapamadıkları için Dünya Sağlık Örgütü ile ilişkimizi sonlandırıyoruz. Bu parayı dünyadaki diğer acil halk sağlığı ihtiyaçlarına yönlendiriyoruz" demişti.

Daha önce de Trump, 2019 sonlarında başlayan salgın nedeniyle DSÖ'ü "Çin'in kuklası" olmakla suçlamıştı.

Pekin ise ülkesi dünyanın en yüksek ölüm oranına sahip olan Trump'ı "örgütü suçlayarak yükümlülüklerinden kaçmakla" suçluyor.

En büyük katkıyı ABD veriyordu

1948'de kurulan Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Sağlık Örgütü, çok taraflı bir kurum. Vakıf, dünya çapında 7 bin çalışana sahip, faaliyetleri ve işlevleri üye devletlerin verdiği fonlara ve özel kuruluşların katkılarına bağlı. Örtügün yıllık bütçesi ise 2.8 milyar dolar.

Bugüne kadar örgüte en yüksek katkıyı yıllık 2018-2019 yılında 893 milyon dolarla ABD yaptı. Bu da örgüt bütçesinin yüzde 15'i anlamına geliyor.

Microsoft'un kurucusu Bill Gates'in yardım kuruluşu Bill & Melinda Gates Vakfı, Almanya ve Birleşik Krallık da en büyük katkı sunanlardan. Bunların gerisinde bulunan Çin'in yıllık fon yardımı ise 86 milyon doları buluyor.

Amerika'nın örgüte sağladığı fonlar, Afrika ve Ortadoğu'daki programlara katkı sağlıyor. Bu katkıların yaklaşık üçte biri sağlık acil drum operasyonlarının finanse edilmesiyle ilgiliyken, geri kalanı öncelikle çocuk felci müdahale proframlarına, sağlık hizmetlerine daha iyi erişim ve salgın önleme alanına aktarılıyor.

ABD'nin DSÖ ile ilişkisini bitirme kararı bilim camiasını şaşırtırken, Kovid-19 salgını dünya çapında 360 binden fazla can aldı.

 

"Çılgın ve dehşet verici bir karar"

Birleşik Krallık'ta yayın yapan tıp dergisi Lancet'in Genel Yayın Yönetmeni Richard Horton, kararı "çılgın ve dehşet verici" olarak yorumladı.

Horton, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "ABD hükümeti insani bir acil durumun ortasında haydut rolü oynuyor" ifadelerini kullandı.

 

Dünya Sağlık Örgütü ise, diğer ortaklarını ABD'nin geri çekilmesini telafi etmeye davet etti.

Bu davet üzerine Çin, DSÖ'nü destekleme sorumluluğunu doğrudan veya dolaylı olarak üstleneceğini belirtti

Çin'den 1.1 milyar dolarlık vaat

Mayıs ayı başında Avrupa Komisyonu tarafından ortaya çıkan ve ortaya çıkan korona virüsüne karşı bir aşı geliştirilmesi lehine düzenlenen bir bağış kampanyasına Pekin, 1.1 milyar dolarlık bir bağış taahhüdünde bulundu.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, mayıs ayındaki DSÖ üye ülkeler toplantısında 2 milyar dolar bağış vaat etmişti.

Alman Sağlık Bakanı Jens Young ise, Trump'ın "küresel sağlık için ciddi bir aksilik" olarak nitelendirdiği kararını yorumlayarak, Avrupa Birliği'ni DSÖ'yü desteklemek için "mali taahhüdünü artırmaya" çağırdı.

 

Independent Türkçe, AFP

DAHA FAZLA HABER OKU