Lübnan'da, belirli dönemlerde içte yaşanan kriz durumunun çözülmesi için her zaman dış çözümlerin beklenmesiyle ilgili bir tür siyasi kadercilik vardır.

Bu mantık, çözülmesi zor bir kriz söz konusu olduğunda, harici uzlaşının dahili uzlaşıyı kolaylaştırdığı ya da oluşturduğu veya uzlaşının formüle edilmesine büyük ölçüde yardımcı olduğu varsayımına dayanmaktadır.

İster sağlanan bir uzlaşı ister bir müttefik veya dostun zaferi aracılığıyla olsun dışarıya bahis oynamak, Lübnan'ın bu siyasi kaderciliğine göre, iç çözümün formülasyonuna yansır.

Bunu söylememizin nedeni, yıllardır uygulanan gerçekçi olmayan ve sorumsuz politikaların bir sonucu olan, mevduat sahiplerinin fonlarına kadar uzanan ve insanların günlük yaşamlarının her alanını etkileyen şiddetli finansal kriz patlak verdiğinden bu yana Lübnan'ın yaşadığı çok zor koşullara rağmen, bekleme mantığının hâlâ geçerli olduğunu görüyor olmamız.

Gerek herkes, gerekse belirli bir anda iç siyasi oyunu kontrol eden ve kendisi için kabul edilemeyecek her türlü yaklaşımı peşinen veto etme yetkisine sahip taraflar, bir bekleme içinde.

İsrail'in Gazze savaşı ile birlikte Lübnan cephesi, Hizbullah'ın savaşın ilk gününden itibaren duyurduğu gibi, düşman İsrail'i oyalayarak Filistin davası ile dayanışma ve Gazze Şeridi'ne karşı yürüttüğü imha savaşında Gazze üzerindeki baskıyı hafifletme adı altında Gazze cephesine doğrudan bağlandı.

Bu bağlantı, Lübnan'da yürütme otoritesinin yeniden yapılandırılmasını (cumhurbaşkanlığı makamında 15 aydır devam eden boşluğu doldurmak için bir cumhurbaşkanının seçilmesi) ve yeni bir hükümetin oluşturulmasını, ertelenen ve zamana açık bir konu haline getirdi.

Erteleme için hangi başlık ve argümanın öne sürüldüğü ise önemli değil.

Mevcut angajman kuralları devam eden savaşı düzenlemesine rağmen, Gazze'de ve Güney Lübnan cephesinde savaşın devam etmesi tehlikeli.

Hiç kimse sonuçları çok büyük olacak açık bir savaşa girmeye cesaret edemediği için angajman kurallarına uyulmaya devam ediliyor.

Bahsi geçen kurallar, üç boyutta (coğrafya, hedefler ve ateş gücü) dengeli olarak tanımlanabilecek bir tırmandırmaya sahne oldular, ancak hâlâ devam eden çatışmayı düzenliyorlar.

Ancak neredeyse 4 yıldır ciddi bir finansal, ekonomik ve sosyal kriz yaşayan, zaten tükenmiş bir ülkeye ekonomik maliyetleri çok büyük.

Bazı ekonomistlere göre çeşitli üretim sektörlerinin uğradığı doğrudan veya dolaylı kayıplar nedeniyle bu maliyet ilk 100 günde yaklaşık 2 milyar dolara ulaştı.

Ekonomik krizin başlangıcından bu yana ailelerin yaklaşık yüzde 70'inin temel yaşam ihtiyaçlarını karşılayamadığı ve bu oranın giderek arttığı bir ülkede, elbette savaş devam ettikçe bu kayıplar da zamanla hızla artacak.

Zira belirttiğimiz gibi, savaş Lübnan ekonomisinin esasında büyük krizler yaşadığı bir dönemde yaşanıyor.

Yapısal reformlar Lübnan ekonomik modeli için gerekliliğin ötesinde bir ihtiyaç haline geldi ve merhemler artık gereğini yapamıyor, hatta krizlerin herkes için zamanla artan çeşitli yansımalarını dahi erteleyemiyor.

Sosyal güvenlik ağının geliştirilmesinin yanı sıra, bahsettiğimiz gibi sosyal alanlardaki harcamaların ve üretimin de acilen geliştirilmesi gerekiyor.

Finansal krizin ve yaşananların, esas olarak, acil olarak geliştirilmesi ve radikal biçimde reforme edilmesi gereken bir ekonomik modelin krizini yansıttığını da hatırlatalım.

Bu aynı zamanda siyasi reform ile siyasi mezhepçilik ve kayırmacılık mantığıyla kontrol edilen bir devlet yerine kurumlar devletinin inşasını da gerektiriyor.

Zira bu mantık, iktidarın kişiselleştirilmesinden ve mezhepleştirilmesinden besleniyor ve onu besliyor.

Günümüzde reform ihtiyacının yanı sıra, yeni bir toplumsal sözleşmenin ve kapsamlı, çok boyutlu ve birbiriyle bağlantılı bir kalkınma planının formüle edilmesi ihtiyacı da gereğinden fazla arttı.
 

Bu yüzden, yarından önce bugün otoritenin yeniden yapılandırılması, ölümcül boşluğun sona erdirilmesi ve gerekliliğin ötesinde bir ihtiyaç haline gelen yapısal ve kapsamlı bir reform programının formüle edilmesi konusunda diyaloga yönelmek gerekiyor.

Arzu edilen diyalog, başlıklarla ilgili değil, içerik ve ulusal kurtarma sürecinde reform için atılması gereken adımlara ilişkin bir diyalogdur.

Seçilecek cumhurbaşkanı için bir eylem programı işlevi gören, ölümcül boşluğu sona erdiren, yapısal ve kapsamlı reform çarkını kademeli olarak başlatmak için cumhurbaşkanıyla birlikte bir çalışma ekibi olarak görev yapacak bir hükümeti kuracak plandır.

Lübnan'da kriz dönemlerinde bu tür hükümetlere "görev hükümeti" adı verilir. Baskın iç talepler, yarından önce bugünü kurtarmak için gerekli reform ihtiyacı, (yakın çevre ve bölgedeki potansiyel gelişmelerin ölçeği nedeniyle) stratejik ve siyasi düzeyde ortaya çıkacak talepler karşısında, ölümcül boşluğun sona erdirilmesi gerekiyor.

Bunun yolu da çalkantılı Ortadoğu ve Doğu Akdeniz'de "milli gemiyi" yönlendirebilecek akıllı ve vizyoner bir liderlik oluşturmak.

Çünkü -Allah korusun- o gemi kaptansızlıktan batarsa ​​herkes kaybeder. Dışarının yardımcı rolünü inkar etmesek de panzehirin dışarıdan gelmesini beklemek, pratikte yavaş ölüm, çöküş veya intihar anlamına geliyor.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Independent Türkçe için çeviren: Beyan İshakoğlu

Şarku'l Avsat