Sudan, Libya'ya döner mi?

Umut Berhan Şen Independent Türkçe için yazdı

Fotoğraf: Reuters

Malumunuz dünya gündemi Sudan'da 15 Nisan'dan beri süren iç çatışmaya odaklandı. Artık bu çatışma aslında yüksek yoğunluklu bir iç savaşı olarak nitelendirilebilir.

Çatışmalar ülkenin demokrasiye geçme sürecinde patlak verdi. Hatırlayalım; Nisan 2019'da Sudan halkı Ömer el-Beşir'in dikta yönetimine son vermişti. Ama geri kalan dört yılda Sudan'ın demokrasiye geçme ümidi giderek azaldı. 

İç çatışma, Sudan Silahlı Kuvvetleri'nin başında bulunan General Abdülfettah el-Burhan ile aslında kökeni Darfur'da 2003'te yaşanan iç savaş sırasında işkence ve savaş suçlarından dolayı oldukça kötü bir şöhrete sahip olan General Mohamed Hamdan Dagalo arasında yaşanıyor.

İki askeri lider de Sudan'ın kontrolünü ele geçirmek istiyor. Tabii bu arada Silahlı Kuvvetler ve Hızlı Destek Güçlerinin her ikisi de demokrasi talep ederek, toplumun yanında olduğunu iddia ediyor. 

Ancak buna rağmen iç çatışmalar devam ediyor.

Ben Sudan'dan bahsederken aslında bu ülkede tabiri caizse şu an kış uykusuna yatmış olarak nitelendirebileceğimiz, gelişmeleri izleyen bir başka güçten bahsetmek istiyorum.

Bu güç; hepimizin Libya iç savaşında ismini çok iyi öğrendiği ve sonrasında Rusya-Ukrayna savaşında sıkça adını duyduğumuz Wagner isimli Rus paralı güvenlik şirketi. 
 


Wagner'in aslında Sudan'la çok komplike finansal ve askeri ilişkileri var. 

Tabii aslında biz çok uzun zamandır bu ilişkilerin devam ettiğini görüyoruz.

Zira 2017'de Sudan'ın o dönem lideri olan el-Beşir Moskova'yı ziyaret etmiş ve Rusya'yla bir dizi anlaşma imzalamıştı. 

Anlaşmalardan örnek vermek gerekirse, Rusya'nın Kızıldeniz kıyısında bulunan Port Sudan'da bir deniz üssü kurması öngörülüyordu. 

İlaveten Rus şirketi M Invest ile Sudan Mineral Bakanlığı arasında altın madenciliği konusunda bir sözleşme yapılmıştı.

Hatırlayalım, Sudan, Afrika'nın en büyük üçüncü altın üreticisi.

Ve aslında Invest ve ona bağlı bir şirket olan Meroe Gold'un Wagner'in Sudan'daki faaliyetlerinde aslında perde önündeki sistem olduğu düşünülüyor. 

Özellikle ABD Savunma Bakanlığı istihbaratının (Pentagon) geçmişte bu konuda bazı iddiaları olmuştu. 

Tabii Wagner de tam tersi iddia ediyor. Wagner'ın şu anki lideri Yevgeniy Prigojin, hiçbir Wagner savaşçısının asla Sudan'da bulunmadığını ifade ediyor. 

E tabii Invest ve Meroe Gold adlı Rus şirketleri özellikle Ukrayna savaşı sonrası ABD tarafından bazı yaptırımlara tabi tutulmuştu.


İlerleyen süreçte Sudan, Libya'ya dönüşür mü?

Wagner, Libya'da olduğu gibi Sudanlı bir rol üstlenir mi? 

Wagner, Sudan'da savaşan paramiliter gruplara daha önce bir eğitim verdi mi ya da ilerleyen süreçte bir eğitim verir mi?

Tüm bunları ilerleyen süreçte göreceğiz. 

Ama ben Wagner'in eğer bu sürece dahilse veya dahil olursa, ilerleyen çatışma sürecinde aynı Libya'da olduğu gibi son derece etkili olacağını düşünüyorum. 

Keza Wagner, paramiliter birçok operasyon yürüteceği kabiliyete sahip.

Ve Wagner'in otoriter bir rejime destek vermesi de sürpriz olmaz. 

İlerleyen süreçte ben yine hem Sudan konusunu hem de Sudan'la ilgili diğer çeşitli komplikasyonları değerlendirmeye devam edeceğim. 

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU